ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

Η αδελφότητα της σπηλιάς (μέρος ΚΓ')

Συζητώντας για τη μονή Πεντέλης, αναφερόμαστε ουσιαστικά στις εκατοντάδες των μοναχών που ανά τους αιώνες μόνασαν εγκατεστημένοι στους πρόποδες του βουνού. Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς, επιφορτισμένοι με καθήκοντα όπως η βόσκηση των κοπαδιών ή η φροντίδα των μελισσιών της μονής, περνούσαν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής τους διασχίζοντας επί καθημερινής σχεδόν βάσης τις πλαγιές και τα κακοτράχαλα μονοπάτια της Πεντέλης, αναπτύσσοντας με τον καιρό μια άριστη γνώση του τόπου. Παράλληλα, και όπως φαίνεται και από τις σχετικές αφηγήσεις, με τη μονή να χρησιμεύει ως ενδιάμεσος σταθμός για τους κατά καιρούς περιηγητές που επιθυμούσαν να επισκεφτούν τα αρχαία λατομεία, οι μοναχοί γίνονταν αποδέκτες αποριών, πληροφοριών και παρατηρήσεων από λογής–λογής ταξιδιώτες που ανηφόριζαν ή κατηφόριζαν το βουνό.

Μπορεί κανείς να φανταστεί το έρημο τοπίο της Πεντέλης εκείνων των καιρών, διάσπαρτο από λατομημένους και συχνά ημίεργους όγκους μαρμάρου να ψιθυρίζουν για κάποιο μακρινό παρελθόν, και με τα αρχαία λατομεία να έχουν σιγήσει προ πολλού, παραδομένα στη φθορά του χρόνου, εγκαταλελειμμένα στην κατάσταση που τα είχαν αφήσει οι αρχαίοι. Ασφαλώς, οι μοναχοί θα γνώριζαν πολύ καλά τα κατατόπια αυτά, έχοντας τα περιδιαβεί αμέτρητες συνολικά φορές στο πέρασμα των χρόνων.

Σχετική με την όλη αυτή συζήτηση είναι μία ολιγόλογη αναφορά που περιέχεται στο βιβλίο "A Son of Belial; Autobiographical Sketches by Nitram Tradleg", έκδοσης 1882 (http://books.google.com/books?id=_0YBAAAAQAAJ&dq=penteli+cavern&q=Penteli&pgis=1). Εκεί, δίχως να δίνονται περισσότερες πληροφορίες, σημειώνεται: «...(κάναμε) Αρκετές εκδρομές, μία στην Πεντέλη, όπου οι καλοί μοναχοί μάς φιλοξένησαν και μας έδειξαν μία περίεργη στριφογυριστή σπηλιά στην καρδιά του βουνού...».

Ποια «περίεργη, στριφογυριστή σπηλιά στην καρδιά του βουνού»; Η γνωστή μας σπηλιά της Πεντέλης δεν είναι και δεν ήταν στριφογυριστή (όπως φαίνεται και στην κάτοψη που είχε σχεδιάσει το 1817 ο Hallerstein), σαν σπηλιά δεν είναι περισσότερο περίεργη από οποιαδήποτε άλλη, και βέβαια δε βρίσκεται στην καρδιά του βουνού. Ενδέχεται η περιγραφή να αφορούσε το τούνελ προς τη «λιμνούλα» ή κάποιο άλλο άνοιγμα της σπηλιάς, που προχωρούσε σε ικανό βάθος. Ίσως, πάλι, να αναφερόταν σε κάποια διαφορετική, άγνωστη σπηλιά στην Πεντέλη. Το τελευταίο ενδεχόμενο δεν είναι διόλου απίθανο, αφού και σήμερα μπορεί κανείς, με κάποια σχετική εξερεύνηση, να ανακαλύψει δεκάδες ανοίγματα στο βουνό.

Παρότι στην πλειοψηφία τους πρόκειται για μικρά σπήλαια/βάραθρα, υπάρχουν και ορισμένα ανοίγματα που δείχνουν να εκτείνονται σε σημαντική απόσταση. Δυστυχώς, η εξερεύνηση των περιπτώσεων με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον κρίνεται από επικίνδυνη έως αυτοκτονική, καθώς οι συνεχόμενες εκρήξεις των παρελθόντων ετών στα παρακείμενα λατομεία έχουν δημιουργήσει ρωγμές στα πετρώματα, καθιστώντας οροφές και τοιχώματα ετοιμόρροπα.

Όπως και να 'χει, η αναφορά αυτή είναι αρκετά ενδιαφέρουσα, ενώ φέρνει κατά νου την ανάλογη ξενάγηση που είχε γίνει από τους μοναχούς στον Evliya Chelebi. Και, αν ο τελευταίος ήταν στην πραγματικότητα ένας Δερβίσσης, όπως είδαμε, μυημένος στον ισλαμικό μυστικισμό, ο ξεναγούμενος των μοναχών στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν λιγότερο ασυνήθιστος ως προσωπικότητα. Κατ' αρχάς, ο τίτλος του βιβλίου του μεταφράζεται ως "Ένας υιός του Μπελιάλ – αυτοβιογραφική σκιαγράφηση από τον Nitram Tradleg", όπου "Μπελιάλ" είναι βιβλικός δαίμονας και "Nitram Tradleg" αντιστοιχεί στο όνομα του συγγραφέα, γραμμένο αντίστροφα. Ο Edmund Martin Geldart, λοιπόν, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννημένος το 1844, είχε μεγαλώσει στο Manchester της Αγγλίας, όπου ο πατέρας του εκτελούσε χρέη γραμματέα ενορίας. Κατά την εφηβεία υπήρξε εκδότης περιοδικού με αντικείμενο την εντομολογία, ενώ μετά την ενηλικίωση του χειροτονήθηκε ιερέας της Αγγλικανικής Εκκλησίας. Από αυτή αποχώρησε αργότερα, ασπαζόμενος τον Ουνιταρισμό, το δόγμα δηλαδή που δε δέχεται την τριαδικότητα του Θεού αλλά Τον θεωρεί μονάδα, απορρίπτοντας τη θεϊκή φύση του Χριστού. Από το 1878 έως το 1885 εκτέλεσε καθήκοντα καθοδηγητή/ιερέα στην ουνιταριστική εκκλησία της πόλης Croydon (http://www.croydonunitarians.org.uk/history.html), όμως τελικά οι εκκεντρικές για την εποχή ιδέες του τον οδήγησαν σε παραίτηση, γεγονός που θεωρήθηκε ότι «έβλαψε το μυαλό του». Ενδιάμεσα είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα, για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία της οποίας είχε γράψει βιβλία (ψηφιοποιημένα, ορισμένα από αυτά παρατίθενται εδώ: http://openlibrary.org/a/OL2333751A). Τα ίχνη του χάθηκαν στις 10 Απριλίου 1885, όταν εξαφανίστηκε από το πλοίο που τον μετέφερε από το Newhaven της Αγγλίας προς τις ακτές της Γαλλίας (σε σχέση με τα προηγούμενα: http://www.mancuniensis.info/Chronology/Chronology1885FPX.htm).

Και άλλοι ασυνήθιστοι ταξιδιώτες θα είχαν περάσει από τη μονή της Πεντέλης. Όσο για τους μοναχούς, σίγουρα οι γεροντότεροι από αυτούς θα είχαν πολλές και ενδιαφέρουσες ιστορίες να διηγηθούν· για τους επισκέπτες, για το βουνό, ασφαλώς και για τη σπηλιά. Σε σχέση με την τελευταία, αν και, όπως σημειώσαμε, το τέλος της εκεί μοναστικής κοινότητας φαίνεται ότι είχε επέλθει ήδη αρκετά πριν την ίδρυση της μονής, η ανάμνηση της αδελφότητας της σπηλιάς πιθανώς επιβίωνε ακόμα μεταξύ των πρώτων μοναχών. Με το πέρασμα των γενεών, η ανάμνηση αυτή, όπως και άλλες που αφορούσαν το παρελθόν του βουνού, έσβησαν από τη μονή. Καθώς ο κόσμος άλλαζε, οι άνθρωποι άλλαζαν, και τα περασμένα καλύπτονταν από λήθη. Ενδεικτικό αυτής της λησμονιάς είναι το γεγονός ότι η παλιά, δαιδαλώδης κρύπτη κάτω από τη μονή αποκαλύφθηκε μόλις τη δεκαετία του 1970, έπειτα από προσπάθειες του τότε ηγούμενου, Θεόκλητου Φεφέ (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ).

Τα χρόνια έχουν πια περάσει για τη μονή Πεντέλης, που στις μέρες μας περισσότερο αξιοποιείται ως θρησκευτικό μνημείο κατάλληλο για γάμους και βαπτίσεις παρά ως μοναστικό κέντρο. Η Πεντέλη έχει πάψει προ πολλού να αποκαλείται "Μεντέλη", ενώ στις πλαγιές του βουνού δε συναντά πια κανείς μοναχούς να βόσκουν κοπάδια. Ωστόσο, η αύρα του παρελθόντος περιβάλλει ακόμα τη μονή, κουβαλώντας το άρωμα των περασμένων και εν πολλοίς ξεχασμένων αιώνων, αντιπαλεύοντας την τσίκνα από την αντικριστή ταβέρνα. Το τι απ' όλα θα προσλάβει ο σημερινός επισκέπτης επαφίεται στον ίδιο.

Εδώ κλείνουμε τη συνοπτική αυτή αναφορά στη μονή Πεντέλης. Οδηγηθήκαμε εκεί με αφορμή τη συζήτηση μας γύρω από τα διάφορα "Φ" που απαντώνται σκαλισμένα στην περιοχή κυρίως της σπηλιάς (υπενθυμίζουμε: Φ1–Φ2–Φ3–Φ4–Φ5–Φ6–Φ7), αλλά και αλλού στο βουνό. Συγκεκριμένα, μιλούσαμε για ένα ακόμα "Φ", λαξευμένο σε τμήμα μαρμάρινης σαρκοφάγου του 12ου μ.Χ. αιώνα, το οποίο εκτίθεται στην εσωτερική αυλή της μονής. Και λέγαμε ότι η συχνότητα αλλά και η διαφαινόμενη συμβολική σημασία των διαφόρων αποτυπώσεων του "Φ" απομακρύνουν το ενδεχόμενο της απλής σύμπτωσης. Καιρός τώρα να δούμε ορισμένες από τις όψεις της δικής μας αναζήτησης γύρω από την ιστορία αυτή.

Τη μονή Πεντέλης την είχαμε «σκανάρει» από παλιά για τυχόν σύμβολα ή επιγραφές που θα μπορούσαν να φωτίσουν πτυχές του παρελθόντος της. Δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, το κτιριακό συγκρότημα της μονής απαρτίζεται από νεότερα οικοδομήματα που κτίστηκαν στη θέση των αρχικών, τα αποτελέσματα ήταν μάλλον φτωχά. Ωστόσο, η έρευνα γύρω από το ζήτημα των "Φ" μάς είχε κάνει να προσέξουμε καλύτερα έναν ανάγλυφο σταυρό δίπλα στη μαρμάρινη πλάκα της σαρκοφάγου με το λαξευμένο "Φ", στον εσωτερικό περίβολο της μονής. Αν και ασύμμετρο ως προς τις διαστάσεις, ο κύκλος στο κέντρο σε συνδυασμό με το κάθετο σκέλος του σταυρού σχηματίζουν ένα "Φ", ενώ τα τελειώματα στο άνω και τα οριζόντια άκρα του σταυρού θυμίζουν και πάλι "Φ".

Κάλλιστα, βέβαια, όλα αυτά θα μπορούσαν να αποτελούν τυχαία στοιχεία, που το μόνο που τα συνέδεε ήταν η δική μας παρατήρηση και η προσπάθεια να οδηγηθούμε κάπου μέσω αυτής. Το γνωρίζαμε αυτό και το κρατούσαμε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Δεν το είχαμε ξεχάσει ούτε όταν, μιλώντας για την υπόθεση των "Φ" σε φίλο με ιδία ενασχόληση περί των «πεντελικών», είχε παρατηρήσει: "Ενδιαφέρον! Ασφαλώς θα έχετε προσέξει και το Φ που υπάρχει σχεδιασμένο στον μαντρότοιχο της μονής Πεντέλης". Όχι, δεν το είχαμε προσέξει μέχρι τότε.

Τώρα, αυτό πήγαινε πολύ. Δεν ήταν ότι πιστεύαμε πως η περίπτωση αυτή συνδεόταν με τα σκαλισμένα "Φ" της μονής ή της σπηλιάς, όμως πόσες ήταν οι πιθανότητες λίγο πιο πέρα από την κεντρική είσοδο της μονής Πεντέλης να υπήρχε γραμμένο ένα μεμονωμένο γράμμα, και αυτό να ήταν το "Φ", που αποτελούσε το αντικείμενο της δικής μας διερεύνησης και μας είχε οδηγήσει κατ' επανάληψη εκεί; Από την άλλη, δεν ήταν η πρώτη φορά που οι έρευνες μας στην Πεντέλη μάς έφερναν αντιμέτωπους με εξωφρενικές συμπτώσεις. Από την αρχή αυτής της σελίδας κάναμε λόγο για τα κύματα από συγχρονικότητες που μας περιτριγύριζαν περιπαικτικά εν μέσω φάσεων της όλης πεντελικής μας αναζήτησης. Ναι, συγχρονικότητες, όχι απλώς συμπτώσεις. Γιατί, γνωρίζαμε –και ακόμα βασικότερο, αισθανόμασταν– ότι πέρα από τους πρόδηλους αιτιοκρατικούς συσχετισμούς της καθημερινής εμπειρίας υπάρχουν και αθέατα «γρανάζια», που μπορούν να «κινήσουν» τα πράγματα και να συνδέσουν καταστάσεις ασύνδετες στον συμβατικό ορίζοντα γεγονότων, με τρόπους αδιανόητους για τη γραμμική μας λογική και τις πέντε μόλις εξωτερικές μας αισθήσεις. Καταγράφαμε τα κύματα αυτά συγχρονικοτήτων ως ενδείξεις για το ότι ο –ασύλληπτος για εμάς– υποκείμενος τους μηχανισμός μάς έφερνε σε κάποιου είδους επαφή με αυτό που θα λέγαμε «βαθύτερη–εξωλογική όψη των πραγμάτων». Αφήναμε, έτσι, για λίγο κατά μέρος τη λογική ανάλυση, αρκούμενοι στο να παρατηρούμε αποστασιοποιημένοι. Ήταν σαν να κοιτάζαμε την όλη κατάσταση, όχι άμεσα, αλλά με την άκρη του βλέμματος μας.

Η αρχική μας πεποίθηση ότι το "Φ" στο μαντρότοιχο της μονής δεν παρέπεμπε σε κάτι το ιδιαίτερο επιβεβαιώθηκε όταν, μερικούς μήνες αργότερα, στο πεζοδρόμιο μπροστά από αυτό διανοίχτηκε ένα φρεάτιο. Και το άνοιγμα του φρεατίου καλύφθηκε από ένα μεταλλικό κάλυμμα που έφερε –φυσικά– ένα ακόμα "Φ" – εδώ, το αρχικό γράμμα της λέξης «Φρέαρ».

Είχαμε θυμηθεί και ένα άλλο "Φ", σχεδιασμένο με κόκκινη μπογιά σε κάποια στροφή, στο πλάι του ασφαλτόδρομου που οδηγεί στην κορυφή της Πεντέλης.

Και πάλι, ουδέποτε θεωρήσαμε ότι το "Φ" αυτό σχετιζόταν με τα "Φ" της δικής μας έρευνας (το συνοδό γωνιώδες "S", μάλιστα, μας έκανε να υποθέτουμε ότι αποτελούσε έργο παρεών εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας, που γνωρίζαμε ότι σύχναζαν από παλιά στο βουνό). Απλώς παρατηρούσαμε και καταγράφαμε.

Είχαμε φτάσει πια να παίζουμε ένα ιδιότυπο εσωτερικό παιχνίδι κάθε φορά που προσεγγίζαμε την Πεντέλη. Ήδη διασχίζοντας την οδό Κλεισθένους –τμήμα της συνήθους διαδρομής μας προς το βουνό– μειδιούσαμε περνώντας μπροστά από ταμπέλες που έφεραν το γράμμα "Φ".

Τον Ιούνιο του 2013, άλλο ένα "Φ' έκανε την εμφάνιση του στην οδό Κλεισθένους (ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΝΕΑ ΙΟΥΛΙΟΥ 2013).

Θα πρέπει να τονίσουμε για πολλοστή φορά πως τίποτα το αντικειμενικά περίεργο δε συνέβαινε. Πινακίδες με "Φ" υπάρχουν απειράριθμες σε όλη την Αθήνα. Και είναι γνωστό ότι η συνείδηση, κατευθυνόμενη από τις εκάστοτε ενασχολήσεις του παρατηρητή, τείνει να αγκιστρώνεται κατά προτεραιότητα στα ερεθίσματα που σχετίζονται με αυτές, δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση αυξημένης συγκέντρωσης και μεγάλης συχνότητας τους. Τα γνωρίζαμε όλα αυτά. Όμως, κάτω από την επιφάνεια του «κανονικού», εμείς διακρίναμε –και βιώναμε– το στοιχείο της αλληλεπίδρασης, χαρακτηριστικό κάθε εν εξελίξει παιχνιδιού, εσωτερικού ή μη. Έχοντας, για παράδειγμα, δείξει την ταμπέλα με το "Φ" της τελευταίας φωτογραφίας στο φίλο που μας είχε επισημάνει το "Φ" στο μαντρότοιχο της μονής, την αμέσως επόμενη φορά που περάσαμε από το σημείο διαπιστώσαμε ότι αυτή είχε αντικατασταθεί.

Κάποιες φορές, ακόμα και μακριά από την Πεντέλη, αρκούσε να εστιάσουμε την προσοχή μας ή να επιστήσουμε την προσοχή κάποιου τρίτου σε κάτι σχετικό με το όλο ζήτημα, για να προκύψει αυτό το αιφνιδιαστικό στοιχείο της αλληλεπίδρασης, πάντα όμως συγκεκαλυμμένα και εντός των ορίων του φυσιολογικού.

Η υπόθεση αυτή εξελισσόταν πλέον σε δύο ξεχωριστά αλλά παράλληλα επίπεδα. Στο πρώτο, εστιαζόταν το χειροπιαστό, καθεαυτό αντικείμενο της έρευνας μας – οι πολλαπλές αποτυπώσεις του "Φ" στη σπηλιά και τη μονή, και το τι αυτές μπορεί να σήμαιναν. Το δεύτερο επίπεδο αφορούσε την παράδοξη επίδραση που φαινόταν να ασκεί αυτή η έρευνα σ' εμάς τους ίδιους, με τις συγχρονικότητες που μερικές φορές ήταν σαν να έθεταν εν αμφιβόλω το ποιος παρατηρούσε ποιον.

Α, μας έχουν προσάψει κατά καιρούς διάφορα κουσούρια, όμως αφελείς δεν είμαστε. Όχι, δεν πιστεύαμε ότι το σύμβολο του "Φ" «επικοινωνούσε μαζί μας», ούτε ότι αθέατοι «κάποιοι» μάς έστελναν μηνύματα, ούτε, τέλος πάντων, κάτι από αυτά που οι ψυχίατροι ακούν κατά κόρον στις βαρύτερες περιπτώσεις ασθενών τους. Ακριβώς επειδή δεν ήμασταν ούτε αφελείς ούτε άπειροι, αναγνωρίζαμε σε αυτή την αλυσίδα συγχρονικοτήτων μία ιδιαίτερη όψη της όλης αναζήτησης, με άγνωστη αλλά ξεχωριστή σημασία.

Για την ιστορία, σημειώνουμε ότι τον όρο «Συγχρονικότητα» είχε καθιερώσει ο διεθνούς φήμης ψυχίατρος Carl Jung, συνεπικουρούμενος από τον νομπελούχο φυσικό της Κβαντομηχανικής Wolfgang Pauli (ο οποίος είχε την παράξενη ιδιότητα να προκαλεί την καταστροφή επιστημονικών οργάνων απλώς και μόνο με το να βρίσκεται εκεί κοντά, φαινόμενο που με χιούμορ ονομάστηκε «Επίδραση Pauli» – http://en.wikipedia.org/wiki/Pauli_effect). Ο Jung και ο Pauli, καθένας από τη σκοπιά του, υποστήριξαν ότι το φαινόμενο της συγχρονικότητας πηγάζει από αυτό που ο πρώτος περιέγραφε ως «Συλλογικό Ασυνείδητο» – ένα είδος αχρονικής δεξαμενής αρχετύπων που αφορά ολόκληρη την πορεία του ανθρώπινου γένους και εμπεριέχει κάθε έκφανση ανθρώπινης εμπειρίας (θρησκευτική, επιστημονική, τοπολογική κλπ.). Σύμφωνα με τη σχολή του Jung, το ατομικό ασυνείδητο κάθε ανθρώπου αποτελεί μέρος του συλλογικού ασυνείδητου, και συγχρόνως αντλεί από αυτό – διαδικασία που παρέχει τα βασικά δομικά υλικά για τη μορφοποίηση αυτού που αποκαλούμε πραγματικότητα. Όσο για τη συγχρονικότητα, ο Jung, ερωτώμενος σχετικά, συχνά απαντούσε με μία φράση από το αλληγορικό διήγημα "Μέσα από τον Καθρέφτη" του Lewis Caroll (συγγραφέα και του γνωστότερου "Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων" – http://en.wikipedia.org/wiki/Lewis_Carroll), όπου η Λευκή Βασίλισσα εμφανίζεται να λέει στην Αλίκη: "είναι ένα πτωχό είδος μνήμης, που λειτουργεί μόνο αντίστροφα" (περισσότερα για το φαινόμενο της συγχρονικότητας: http://en.wikipedia.org/wiki/Synchronicity).

Αυτή η τελευταία φράση ήταν που απηχούσε και τα συναισθήματα μας όποτε οι συγχρονικότητες μάς μετέφεραν στιγμιαία στη δική μας «άλλη πλευρά του καθρέφτη». Και την είχαμε κατά νου κάθε φορά που ανηφορίζαμε το –προσωπικό μας πια– μονοπάτι της σπηλιάς.

Τα παραπάνω δημοσιεύτηκαν στο Διαδίκτυο στις 04/04/2009. Περίπου ενάμισι χρόνο μετά, ο αναγνώστης του site Τ. Π., επικοινωνώντας μέσω e–mail, μας γνωστοποίησε την ύπαρξη 5 ή 6 ακόμα σκαλισμένων "Φ" στο χώρο της μονής Πεντέλης, στέλνοντας μάλιστα και σχετικές φωτογραφίες.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα είχε εντοπίσει και φωτογραφίσει προ του 2002 σε πλάκες του δαπέδου της μονής. Σημείωνε, δε, ότι δύο μόνο από αυτά σώζονταν ακόμα (το σαν "Ψ" και το διπλανό "Φ"), δίνοντας μας οδηγίες προκειμένου να τα εντοπίσουμε.

Και κάπου εκεί ξεκίνησε μία ακόμα από εκείνες τις εξωφρενικές πεντελικές ιστορίες.

Εντοπίζοντας το σημείο που μας είχε υποδείξει ο Τ. Π. –στο άκρο ενός ανηφορικού πλακόστρωτου δρομάκου– διαπιστώσαμε ότι εκεί βρίσκονταν, όχι το σκάλισμα που θυμίζει "Ψ" με το διπλανό του "Φ", αλλά δύο άλλα από τα "Φ" του κολάζ φωτογραφιών που μας είχε στείλει.

Επικοινωνώντας μαζί του και ειδοποιώντας τον σχετικά, λάβαμε έπειτα από δύο ημέρες την έκπληκτη απάντηση του ότι τα σκαλίσματα που είχε κατά νου, στην πραγματικότητα, και όπως είχε διαπιστώσει ιδίοις όμμασι εν τω μεταξύ, βρίσκονταν στην αντίθετη άκρη του μικρού πλακόστρωτου δρόμου από εκείνη που είχε περιγράψει. Συμπλήρωνε δε ότι επί 6–7 χρόνια προσπαθούσε να εντοπίσει ξανά τα "Φ" που είχαμε βρει εμείς, μη μπορώντας να θυμηθεί πού τα είχε πρωτοδεί, έχοντας πειστεί ότι αυτά πλέον δεν υπήρχαν. Πράγμα που σήμαινε ότι εκείνος μεν, κατά λάθος, είχε περιγράψει το σημείο όπου βρισκόταν κάτι που έψαχνε να βρει επί χρόνια, εμείς δε, έχοντας διασχίσει το πλακόστρωτο δρομάκι 2–3 φορές μπρος–πίσω, ψάχνοντας να βρούμε τα σκαλισμένα "Φ" που μας είχαν υποδειχθεί, είχαμε περάσει πάνω από δύο άλλα χωρίς να τα δούμε.

Μέχρι και τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές (Ιούλιος 2012), τα δύο εναπομείναντα σκαλίσματα (τα δύο "Φ" αριστερά στο κολάζ φωτογραφιών) δεν έχουν βρεθεί.

Τώρα, για να έρθουμε στην ουσία όλων αυτών, τα συγκεκριμένα σκαλίσματα στο χώρο της μονής ενισχύουν αλλά και περιπλέκουν τα ερωτήματα σε σχέση με το ζήτημα των "Φ" της Πεντέλης. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το δρομάκι στο οποίο εντοπίζονται τα τέσσερα σκαλίσματα που είδαμε οδηγεί στο κτίριο του Διορθοδόξου Κέντρου της Εκκλησίας της Ελλάδος, τόπο συχνών εκκλησιαστικών συνάξεων. Αντικριστά στην άλλη πλευρά του κτιρίου αυτού, όπου και η κεντρική του είσοδος, βρίσκεται εντοιχισμένη η ανάγλυφη μορφή εστεμμένου άνδρα, για την οποία συζητήσαμε πριν.

Όπως διακρίνεται και στις φωτογραφίες, οι πλάκες με τις οποίες έχει επενδυθεί το δρομάκι είναι αρκετά ανομοιόμορφες, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτές ενδεχομένως αποτελούσαν δομικά υλικά άλλων, παλαιότερων κατασκευών – πιθανώς κτισμάτων. Στην περίπτωση αυτή, θα είχε αξία να μαθαίναμε από πού προήλθαν οι πλάκες και κατά πόσο τα σκαλίσματα, που δείχνουν αρκετά παλιά, προϋπήρχαν ή σκαλίστηκαν εκ των υστέρων, μετά το στρώσιμο των πλακών στο δρομάκι. Σίγουρα, πάντως, δε μοιάζει τυχαίο το ότι τα σκαλίσματα απαντώνται όλα σε ομάδες των δύο.

Όσο για τις υποκειμενικές όψεις της δικής μας αναζήτησης γύρω από την ιστορία αυτή, και το χαρακτηρισμό «εξωφρενική» που χρησιμοποιήσαμε προηγουμένως, δε χρειάζεται εδώ να επεκταθούμε πέραν των όσων έχουμε ήδη πει. Θα αρκεστούμε μόνο να συμπληρώσουμε ότι ήταν καθώς οδεύαμε προς τη μονή Πεντέλης για πρώτη φορά μετά την ειδοποίηση περί των σκαλισμένων "Φ" στο δάπεδο της, προκειμένου να τα εντοπίσουμε, όταν, σταματώντας για άσχετο λόγο στο πλάι της οδού Κλεισθένους, αντικρίσαμε το σπίτι της φωτογραφίας:

Σημειώνουμε απλώς ότι κάγκελα που να σχηματίζουν "Φ" δεν έχουμε ξανασυναντήσει πουθενά, καθώς και ότι αυτά δεν υπήρχαν τον καιρό που γράφτηκαν και δημοσιεύτηκαν (στις 04/04/2009) τα προαναφερθέντα, περί ιδιότυπου εσωτερικού παιχνιδιού με τα "Φ" της οδού Κλεισθένους.

Πόσες ήταν, άραγε, οι πιθανότητες;

ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ