[34] Οι επιφάνειες του αρχαίου λατομείου −αλλά και τοιχώματα της Σπηλιάς, όπως και οι τοίχοι των ναϋδρίων− έχουν "μακιγιαριστεί" οκτώ φορές με διάφορα υλικά από κινηματογραφικά και τηλεοπτικά συνεργεία, ώστε να μη φαίνονται στο πλάνο οι επιγραφές. [Αρχές Νοεμβρίου 1991, 21 Ιουνίου 1995, τέλη Οκτωβρίου 1997 (σήριαλ ΕΤ1), 5/1/98 (για την ταινία Ούλοι εμείς, εφέντη του Λεωνίδα Βαρδαρού), μέσα Αυγούστου 1999, μέσα Οκτωβρίου 2005, 30/3/06 και 30/10/14 (σκηνή από το σήριαλ Κάτω Παρτάλι)]. Ένας φαύλος κύκλος δηλαδή, με αλλεπάλληλα στρώματα ρύπανσης.

Δύο σημεία του τοιχώματος πριν και μετά το "μακιγιάζ".

Ο μπογιατζής (αλλοδαπός) ολοκληρώνει το ένατο "μακιγιάζ" (μάλλον για τις ανάγκες της σειράς του ΑΝΤ1 Το κλειδί του Παραδείσου).

[35] «Εμένα μου άρεσε όταν κάναμε ορειβασία κι όταν μπήκαμε στη σπηλιά του Νταβέλη. Επίσης μου άρεσε όταν σκάβαμε επάνω στους βράχους για να βγάλουμε κρυστάλλους». Αυτά τα λυπηρά έγραφε μαθητής Δημοτικού σε δικτυακή ενημερωτική σελίδα κάποιου εκπαιδευτηρίου ως αναμνήσεις από τη σχολική εκδρομή το 2006.

(βλ. http://www.maliaras.gr/site/newspaper/pdf/af108.pdf  σ. 2)

Ναι, οι δάσκαλοι πήγαν τα παιδιά οργανωμένα και τα κατηύθυναν σε αυτή τη δραστηριότητα! Δυστυχώς, αυτή είναι η πραγματικότητα, και ας αφήσουμε στην άκρη κάθε ελπίδα.  (Σε αυτό τον τομέα −για να μην τα φορτώνουμε όλα στους Έλληνες− έχουν αναπτύξει αξιόλογη δράση και Γερμανοί, οι οποίοι συχνά έρχονται οικογενειακώς εφοδιασμένοι με τα ειδικά σφυριά των γεωλόγων).

[36] Πράγμα που είδα να έχει συμβεί στις 18/11/93, την περίοδο δηλαδή που κάποιοι φρόντιζαν να επαληθεύσουν τα όσα διαδόθηκαν από το Made in Greece. Τότε, [βλ. εδώ, σημ. 21] είχαμε δει κατ' επανάληψη στην τηλεόραση μια εικόνα του Χριστού με καμένο το μάτι. Κάποιοι πρόσφατα έκαναν το ίδιο καίγοντας τα πρόσωπα σε αυτή την εικόνα:

'Αλλες καταστροφές εικόνων στις 5 ή 6/8/06, στις 12/10/08 (κατόπιν γενναίας ουζοποσίας και αγανακτήσεως για το σκάνδαλο Βατοπεδίου), και στις 30/12/13.

[37] Μπορεί να χαρακτηρίζω τέτοια φερσίματα ως κτηνώδη, όμως αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι φυσιολογικά. Απλώς δηλώνουν το επίπεδο εξέλιξης. Η πολιτισμένη μας συμπεριφορά μαθαίνεται δύσκολα και κατευθύνεται κόντρα στις φυσικές μας παρορμήσεις. Είναι ανεδαφικό να περιμένω από το σκύλο  μου να μαζεύει τα σκουπίδια του από δική του πρωτοβουλία. Πρέπει να τον μάθω να το κάνει, και το απογοητευτικό είναι ότι ο σκύλος μαθαίνει ευκολότερα. Έτσι, οι απαίδευτοι άνθρωποι τόσο μπορούν τόσο κάνουν. Σε αυτό το επίπεδο δεν υπάρχουν καλοί και κακοί· οι περιστάσεις έχουν τοποθετήσει τους μεν εδώ και τους δε εκεί. Ο καθένας θεωρεί καλή την ομάδα του και κακή την άλλη ομάδα. Γράφουν οι μεν "Ολυμπιακός", οι άλλοι είναι υποχρεωμένοι (αν σέβονται τον εαυτό τους) να το σβήσουν και να γράψουν "Παναθηναϊκός". Έτσι, κάποιος θεώρησε υπόπτου προελεύσεως τις τελευταίας εσοδείας (2005) επιγραφές με σπρέι (Welcome to hell, Black metal, Rotting Christ) έφερε κι αυτός το σπρέι του, κάλυψε τα "σατανιστικά" και τα αντικατέστησε (πάνω βέβαια στο τοίχωμα του αρχαίου λατομείου) με το "Ιησούς Χριστός Νικά". Ο ποδοσφαιρικός μας πολιτισμός μεταφερμένος αυτούσιος. Και πάντα υπάρχει και το χειρότερο: κάποιος ζηλωτής χριστιανομάχος έγραψε με μαύρο μαρκαδόρο πάνω στη μαρμάρινη πλάκα της δεξιάς Αγίας Τράπεζας DEUS DIABOLUS INVERSUS. Αυτός λοιπόν ήταν ο κακός. Ο καλός τι έκανε; Μα, έφερε γαλάζιο σπρέι και έσβησε την επιγραφή! Όπως η σύγχυση της εποχής μας είναι απερίγραπτη, δεν αποκλείεται σύντομα να έχουμε σατανιστές-οικολόγους προστάτες της Πεντέλης, δωδεκαθεϊστές λαθρολατόμους, χριστιανούς να καίνε τα ανίερα άλση... Ή μήπως έχουν ήδη συμβεί όλ' αυτά; Πάντως, ένα προμήνυμα ήταν το θέαμα που αντίκρισα όταν μπήκα σε βαγόνι-τραπεζαρία των Ελληνικών Μαρμάρων το βράδυ 22/11/85. Τους τοίχους κοσμούσαν εν είδει ταπετσαρίας φωτογραφίες πορνοπεριοδικών, πλην ενός στον οποίο δέσποζε τεράστιος μεταλλικός εσταυρωμένος!

Δεν άργησαν να εμφανιστούν και ορειβάτες-βάνδαλοι. Στις 25 ή 26 Απριλίου 2009, σημάδεψαν κάποιες διαδρομές στην Πεντέλη και θεώρησαν καλό να γράψουν και πάνω στον αρχαίο σπόνδυλο.

Κουίζ: σε ποια κατηγορία ανήκουν όσοι ευλαβείς καθαρίζουν τα ξωκλήσια και πετούν τα σκουπίδια τριγύρω; Ή οι θεοσεβούμενοι σαν εκείνους που στις 6/12/88 στήριξαν έξω δεξιά του ιερού Αγίου Σπυρίδωνα 10 λαμπάδες με ύψος 1,5 μ. εκάστη κι άφησαν το τάμα τους να καεί μαυρίζοντας ανεπανόρθωτα το τοιχίο του τέμπλου;

[38] Σε τι θεό μπορεί να πιστεύουν αυτοί που κατέστρεψαν το εικονοστάσι που βρισκόταν κάπου ψηλά στο βουνό; Νομίζω πως δεν είχε καμία σημασία που ήταν ένα χριστιανικό εικονοστάσι. Το ίδιο θα έκαναν σε οτιδήποτε έβρισκαν.

Αριστερά, πρόσφατα φτιαγμένο. Δεξιά, τα απομεινάρια του.

Σκέπτομαι ότι καλό είναι να σταματήσω εδώ την παράθεση τέτοιων "κατορθωμάτων", γιατί η δημοσιοποίησή τους είναι επιβράβευση και κίνητρο για περαιτέρω δράση των μικρών Ηρόστρατων (ειδικά, για όσα συμβούν μετά τη δημοσίευση του παρόντος, είτε συμπτωματικά είτε υπό τύπον διαλόγου με το βιβλίο, δε θα υπάρξει καμία μνεία). Να σημειώσω όμως πως υπάρχει αμυδρή ελπίδα: κάποιοι πρωτοήρθαν ως καταστροφείς αλλά μεταστράφηκαν αργότερα, γιατί τους άλλαξε η επαφή τους με το βουνό.

[39] Στις 29/8/81 στο στόμιο της Σπηλιάς υπήρχε πάνω σε σανίδα επιγραφή με κόκκινα γράμματα: «Παρακαλώ μην εισέρχεσθε. Εμποδίζετε τις εργασίες τοπογραφικού συνεργείου». Και τούτο, επειδή από 22/8/81 (και για 3 εβδομάδες) είχαν ενώσει αρκετά τοπογραφικά σημεία με λεπτά σκοινιά, που διέτρεχαν τη Σπηλιά σε ύψη που εμπόδιζαν τη διέλευση (προφανώς για την υλοποίηση των ευθυγραμμιών και των κλίσεων).

Επ' ευκαιρία, να πούμε πως όσα τοπογραφικά σημάδια είναι γραμμένα με κόκκινο ή λευκό χρώμα (πρώτη φωτο) ανήκουν σε αυτή την περίοδο (ή και προγενέστερα). Όσα σώζονται με πράσινο χρώμα (δεύτερη φωτο) γράφτηκαν στις αρχές Αυγούστου 1990 [βλ. εδώ, σημ. 60], για τις ανάγκες της τρίτης κοινοπραξίας (που τελικά δεν προχώρησε σε τίποτε τα έργα).

Ενδεικτικό της... σοβαρότητας που επικρατούσε ήταν ότι κάποιος απ' το συνεργείο είχε γράψει πριν στρίψει η ράμπα για το βάθος της Σπηλιάς, με την ίδια άσπρη μπογιά που χρησιμοποιούσαν για τα σημάδια τους: VELVET UNDERGROUND. Στις 14/11 είδα πως είχε κάνει και νεκροκεφαλή με σταυρωτά κόκαλα πάνω στη σταλαγμιτική κολόνα στη βάση των βαθμίδων (αυτή την 1/12/97 την είχαν περάσει με πράσινο χρώμα) κι άλλη μια στο τοίχωμα αριστερά μέσα από την είσοδο με την προσθήκη της επιγραφής: KEEP OUT. Οι νεκροκεφαλές αποδείχτηκαν δημοφιλείς. Στις 17/5/86 κάποιοι που είχαν ανάψει φωτιά μέσα στο στόμιο αερισμού είχαν σχεδιάσει νεκροκεφαλές με κιμωλία. Στις 25/6/87 είδα παρόμοιο σχέδιο χαραγμένο σε βράχο (για τη θέση βλ. Μ. Κορρέ, Από την Πεντέλη στον Παρθενώνα, σ. 84-5, σχ. 14, οριζόντια τομή λατομείων Λ1 και Λ2, αρ. 9, και κάτοψη λατομείων Λ1 και Λ2, αρ. 14 του σχ. 12, σ. 80-1). Στις 16/5/05 είδα ότι κάποιος είχε προσπαθήσει να το χαλάσει ξύνοντάς το σταυροειδώς. Στις 29/9/07 παρέα τυπικών βανδάλων έφτιαξε με σπρέι υπερμεγέθη νεκροκεφαλή με τα συμπαρομαρτούντα στο επίπεδο τμήμα του τοιχώματος πριν από την είσοδο για τη "λίμνη".

Μερικές από τις νεκροκεφαλές (η κάτω αριστερά, έπειτα από κάποια επέμβαση, δε διακρίνεται πια).

Όσο για τα "σατανιστικά" συνθήματα, ποτέ δεν έλειψαν οι νεαροί που τα γράφουν για αστείο. Φανταστείτε αυθεντικούς σατανιστές (ό,τι και να σημαίνει αυτό) να γράφουν στην είσοδο της Σπηλιάς Welcome to hell! (όπως έγραψαν κάποιοι από το Νέο Φάληρο στις 19/3/05). Θα διαμαρτυρηθούν: «Μπορεί να είμαστε σατανιστές αλλά όχι και φαιδροί!» Ένα μήνα αργότερα ήταν γραμμένο με πέτρες στο έδαφος HELLO δεξιά μετά τις στέρνες. Επειδή το Ο ξέφευγε λίγο από την ευθυγράμμιση, υποθέτω πως η αρχική λέξη ήταν HELL και κάποιος με χιούμορ πρόσθεσε το Ο.

[40] Υπάρχει η τάση να ισχυρίζονται οι άνθρωποι πως ήταν αυτόπτες μάρτυρες γεγονότων που μόνο έχουν ακουστά. Έτσι, να η "μαρτυρία" κάποιου που η δουλειά του τον φέρνει πολύ τακτικά στο βουνό. Τον Αύγουστο 2004 μου διηγήθηκε ότι προ 10-12 χρόνων είχε δει να χορεύουν γύρω από φωτιά κάποιοι γυμνοί απ' τη μέση και πάνω. Έριξε με την καραμπίνα στον αέρα, φωνάζοντας και σε άλλους που τάχα είχε μαζί του, κι εκείνοι το 'σκασαν. Μου έδειξε το ακριβές σημείο μέσα από την είσοδο της Σπηλιάς όπου είχαν κρεμάσει σκύλο από αναρριχητική ασφάλεια και προφανώς του έπιναν το αίμα, αφού του είχαν μπηγμένο καλαμάκι στο λαιμό! (Δεν τον πληροφόρησα ότι το συγκεκριμένο σκοινάκι δεν υπήρχε τότε, αφού το βύσμα καρφώθηκε μόλις τον Μάιο 1999. Αλλά στις 24/3/97 μου είπαν την ίδια ιστορία σε παραλλαγή όπου ο σκύλος κρεμόταν από καλώδιο και ήταν γδαρμένος). Ανταμείβοντας το θαυμασμό μου, προχώρησε σε άλλη ιστορία, όταν σε δρόμο από Μαυρηνόρα προς Πλατάνα βρήκε τάχα μικρό φέρετρο με σαπούνια και καρφιτσωμένες φωτογραφίες επωνύμων. Θυμόταν μόνο του μπασκετμπολίστα Παναγιώτη Γιαννάκη. Δηλαδή, με εντυπωσιακή ακρίβεια επανέλαβε όσα είχε ακούσει από την τηλεόραση το 1993 ανασυνδυασμένα σε δική του εκδοχή, αφού όλα είχαν ειπωθεί για άλλες περιοχές της Αττικής!

[41] Δεν ήταν ο πρώτος. Ένα μήνα πριν κτιζόταν άλλος παραπλεύρως, όμως διαλύθηκε προτού ολοκληρωθεί.

Ο υπό ανέγερση "βωμός".

[42] Προσοχή λοιπόν, να μην την πάθουμε σαν κάποιον ηλικιωμένο λάτρη του κινηματογράφου, πλην όμως αναλφάβητο, που βλέποντας στην οθόνη ένα Εβραίο με το αστέρι του Δαβίδ στο στήθος, αναφώνησε: «Να ο σερίφης!» Όμως, σε δευτερόλεπτα άρχισε να διακρίνει κι άλλους με αστέρια: «Κι άλλος σερίφης! Κι άλλος!»

[43] Δεν υπερβάλλω· απ' τον Απρίλιο '88 κι επί 2 χρόνια έρχονταν κάποιοι τακτικά κι άναβαν φωτιά για μπάρμπεκιου μερικά μέτρα πιο κάτω απ' την είσοδο της "λίμνης". Είχαν χτίσει πέτρες σε αρκετό ύψος (υπάρχει ο σωρός μέχρι σήμερα), μόνο που το σχήμα ήταν κυκλικό αντί τετράγωνο. Χρησιμοποίησαν ως πάγκο φύλλο μπετοφόρμ από τον τοίχο του πράσινου παραπήγματος του Σαραντόπουλου απέξω. Χαρακτηριστική "υπογραφή" τους ήταν τα άφθονα σκουπίδια που άφηναν επιτόπου.

Τα ερείπια της αναμφισβήτητης ψησταριάς.

[44] Πάντως, πίσω από το βωμό, βρήκα σχεδόν καινούργιο μπαλτά (!), μόνο που το εύρημα ήταν πρωθύστερο: στις 6/5/95, επτά μήνες δηλαδή προτού χτιστεί.

Αλλά, σκεφτείτε τι θα είχε ειπωθεί αν εντόπιζαν αυτό το τραπέζι για τέσσερις:

"Αρχαία μεγαλιθική τράπεζα κάποιας σκοτεινής λατρείας, όπου προφανώς παρέθεταν ως γεύμα μέθεξης τα θύματα των ανθρωποθυσιών. Πιθανότατα χρησιμοποιείται μέχρι τις μέρες μας."

[45] Το τι πραγματικά συμβολίζει η όρθια πεντάλφα και τι η ανεστραμμένη είναι θέμα άλλου γνωστικού πεδίου. Εδώ περιοριζόμαστε στις δοξασίες μεταξύ "βεβήλων".

Σίγουρα αυτή η ανάποδη πεντάλφα, που αντίκριζαν οι επισκέπτες της Σπηλιάς από το 1955 (μάλλον) μέχρι το 1972, ήταν μπροστά από την εποχή της.

[46] Απορώ, πώς και δεν έχουν συμπεριλάβει τις "πεντάλφες" της αμερικάνικης αεροπορίας ή των διαφόρων "κόκκινων" στρατών. Ίσως επειδή τις λένε πεντάκτινους αστέρες.

Υποθέτω πως αυτοί που το 1958 έγραψαν τα ονόματά τους μέσα στη Σπηλιά φτιάχνοντας κι ένα πεντάκτινο αστέρι δε φαντάζονταν ότι κάποτε μπορεί να τους χαρακτήριζαν σατανιστές (βέβαια, τι το 'θελαν κι αυτοί, 21 Σεπτεμβρίου παραείναι κοντά στην ισημερία!)

[47] Η πρώτη φορά που παρατήρησα κάποιο σύμβολο στο χώμα, πριν από τις τηλεοπτικές εκπομπές, ήταν στις 14/11/89. Στη μέση της ράμπας, εκεί όπου τώρα είναι η μεγάλη ανασκαφή, είχαν χαράξει πεντάλφα με μικρούς κύκλους στις αιχμές. Μέσα στους κύκλους υπήρχαν σύμβολα ή γράμματα. Όμοιο είδα και στο στόμιο της Σπηλιάς στις 21/11/89, όμως, ίσως να υπήρχε από την προηγούμενη βδομάδα. Στις 30/3/95 υπήρχαν 2 πεντάλφες χαραγμένες στο έδαφος στη στροφή της ράμπας πριν από την είσοδο για την υπόγεια πηγή. Έκτοτε εμφανίζονται κατά καιρούς παρόμοια σχέδια διαφόρων μεγεθών, όμως δεν έχει πια νόημα να τα αναφέρουμε ένα προς ένα. Π.χ. στις 29/6/00 έξω από τη Σπηλιά, στη στέρνα και δεξιά από το "δωματιάκι" υπήρχαν ανάποδες πεντάλφες φτιαγμένες με... κέτσαπ.

[48] Το έχω ονομάσει μαντάλα (κύκλος). Έτσι καλούνται τα σύμβολα (ειδικά του βουδισμού) που αποτελούνται από συνδυασμούς κύκλου και του αριθμού 4 (τετράγωνο, σταυρός, κ.λπ.). Το ηπιότερο που έχει λεχθεί για τη συγκεκριμένη μαντάλα ήταν ότι πρόκειται για μασονικό σύμβολο, πράγμα όμως που οδηγεί πάλι στα ίδια, αφού "ως γνωστόν" και οι τέκτονες του Σατανά είναι. Μέχρι κι ο Μ. Κορρές με ρώτησε χαριτολογώντας αν είναι έργο των ουφολόγων ή των σατανιστών. Και προφανώς, της τηλεοπτικής παιδείας που προαναφέραμε ήταν εκείνοι που την 1/11/93 είχαν γράψει με μαρκαδόρο πάνω στη μαντάλα satan και κανονική πεντάλφα με σταυρό στο μέσον.

[49] Στις 12/2/96 κάποιοι επηρεασμένοι είχαν σβήσει ξύνοντας τα κεφάλια των ζώων, προφανώς για ν' ακυρώσουν τα "μάγια".

Τώρα το μόνο που απέμεινε είναι κάποια ίχνη χρώματος. Μπορείτε να δείτε εδώ (3:56:30-36) πώς ήταν στα τέλη Οκτωβρίου 1994, όταν δηλαδή ζωγραφίστηκαν.

[50] Η ταξινόμηση δεν είναι απόλυτη, αλλά οπωσδήποτε καταδεικνύει τη γενική εικόνα.

[51] Φανταστείτε πως η μοναδική περίπτωση που κάποιος βρήκε κάτι που χαρακτήρισε κηροπήγιο και θεώρησε ως αποδεικτικό στοιχείο, δεν ήταν παρά τα υπολείμματα ενός μπρούτζινου φωτιστικού που είχα αφήσει εγώ εκεί! Αυτό δεν έγινε σκόπιμα. Απλώς, το είχα βρει ανεβαίνοντας στο βουνό στις 14/5/92 σε κάποιον από τους συνήθεις σωρούς σκουπιδιών, και στάθηκα να το διαλύσω εκεί όπου βρίσκεται η μαντάλα, για να πάρω μερικά χρήσιμα εξαρτήματα. Όσα δε χρειαζόμουν τα έχωσα πρόχειρα κάτω από μία λαμαρίνα, για να τα πάρω όταν ξαναπεράσω και να τα πετάξω σε κάποιον κάδο στην Πεντέλη, όμως τα ξέχασα τελείως. Με έκπληξη είδα στις 17/10/93 τον Βόιτσεκ (Πολωνός με τον οποίο έκανα αναρρίχηση) να βρίσκει το "κηροπήγιο" ανάμεσα στις πέτρες που έφραζαν τη δίοδο προς την είσοδο της Σπηλιάς! Προφανώς κάποιος που το είχε βρει κάτω από τη λαμαρίνα το μετέφερε εκεί. Στη συνέχεια, το θυμάμαι να βρίσκεται μέσα στην εκκλησία (κρεμόταν επί πολύ στο βορινό παράθυρο), διότι ως φαίνεται κάποιος άλλος νόμισε πως ανήκε στα αφιερώματά της.

Είναι πολύ εύκολο να βγάλουμε λανθασμένα συμπεράσματα, και ένα πραγματικά κωμικό περιστατικό μπορεί να διαβαστεί εδώ:

http://www.esoterica.gr/forums/topic.asp?whichpage=24&ARCHIVEVIEW=&TOPIC_ID=3522 (jbg,12/11/05),

όπου προετοιμασίες μάλλον για παιδικό Halloween πάρτι καταστράφηκαν, όταν παρερμηνεύτηκαν ως μαύρη μαγεία στρεφόμενη κατά παιδιών! Αυτά έγιναν τη νύχτα του Σαββάτου. Το πρωί της Δευτέρας βρήκα τα άφθονα ποδοπατημένα υπολείμματα −ιδιαίτερα τσιχλόφουσκες− και απόρησα. Πάντως, για να μην πάνε χαμένα, τάισα με αυτά τα ποντίκια της εκκλησίας. (Βέβαια, διαφορετικά βίωσε τα πράγματα ο "παθών"-δράστης και κατατάσσει την εμπειρία του σε εκείνες μιας άλλης πραγματικότητας, όμως πάλι προκύπτει το ερώτημα: η κότα έγινε πρώτη ή το αυγό; Η δική μου γνώμη είναι ότι με το να πλανηθεί μετακινήθηκε και προκάλεσε τα  γεγονότα για να ζήσει μια τυπική πεντελική εκδήλωση που, πέρα από το αστείο πρώτο επίπεδο, μετέφερε ένα συγκεκριμένο νόημα με αποδέκτη τον ίδιο).

[52] Ευτυχώς που δεν έγινε αντιληπτό και το σε πραγματικές διαστάσεις γύψινο κρανίο του πτεροδάκτυλου (βρισκόταν έξω από τα καλύβια του τριβείου Περράκη, και στις αρχές Νοεμβρίου 1994 κάποιος το πήρε).

[53] Να γιατί έγραφε Stefi πάνω στην (πρώην) κατατοπιστική πινακίδα των Ελληνικών Τεχνικών Έργων στην αρχή του χωματόδρομου [βλ. εδώ, σημ. 28].

[54] Στα τέλη του 1998 κάποιοι είχαν κάνει βραχογραφίες μέσα στη Σπηλιά μάλλον με κάρβουνο (μεταξύ τους θυμάμαι ένα άλογο).

[55] Βλ. και Τα Μυστήρια της Πεντέλης, σ. 170-1.

[56] Αν οφείλεται στη λέξη «τελετή» που περιέχεται στην τελευταία σειρά του κειμένου, έχω τη γνώμη ότι δεν είναι ισχυρή ένδειξη.

[57] 'Αλλα ευρήματα, που ίσως σχετίζονται, ήταν ένα ευμέγεθες δαχτυλίδι με κεφαλή της Αθηνάς, που βρισκόταν στις 18/2/87 μέσα στην τρύπα του εξωτερικού τοίχου (από δοκάρι της σκαλωσιάς) δεξιά του βορινού παραθύρου. Δεν ξέρω πόσο γρήγορα το πήραν, γιατί όταν θυμήθηκα να ξανακοιτάξω ήταν ήδη 2/3 και έλειπε.

Επίσης, στις 28/10/93 η Μ.Μ. βρήκε δίδραχμο του 1926 με την ίδια παράσταση της Αθηνάς σε κατασκευή μπρελόκ. Αυτή τη φορά είχε πέσει από κάποιον μπροστά στην τσιμεντένια κατασκευή ΙΙΙα του 1980, που βρίσκεται στα αριστερά όπως πηγαίνουμε για τις σήραγγες ΙΙΙ και ΙΙ.

Ώσπου να βρω πού έχω καταχωνιάσει το μπρελόκ, περιοριστείτε σε ένα όμοιο δίδραχμο.

Αλλά και πρόσφατα εμφανίστηκε αγαλματίδιο της Θεάς Αθηνάς ως ανάθημα.

[58] Οπότε υποθέτω πως εννοούσε μάλλον τον κατά δύο αιώνες μεταγενέστερο μανιχαϊσμό.

[59] Στη σειρά Σπορ και περιπέτεια (ετ2, 10/7/90) δεν είχαν ενδοιασμούς: αποκάλεσαν το συγκρότημα των ναϋδρίων ως Παναγιά του Λατομείου. (Το αυτό όνομα ανέγραφε και εφημερίδα στις 27/8/90 στην είδηση με τίτλο Η Αεροπορία «μέσα» στη σπηλιά του Νταβέλη). Αλλά και παλαιότερα είχε παρουσιαστεί ως Παναγιά η Βρεφοκρατούσα (ΤΑ ΝΕΑ, 3/2/75, σ. 5).

Μια αληθοφανής υπόθεση του Λαδά είναι ότι το νότιο εκκλησάκι ήταν αφιερωμένο στους Αγίους Παύλο και Ανδρέα (βλ. Η Σπηλιά της Πεντέλης, σ. 149), εφόσον υπάρχει χαραγμένη επιγραφή στο βράχο που τους απευθύνει δέηση. Αλλιώς, θα ήταν τουλάχιστον αγένεια προς τον 'Αγιο Σπυρίδωνα (με την προϋπόθεση, βέβαια, πως η επιγραφή είναι μεταγενέστερη της μετατροπής του ασκητηρίου σε ναό).

«'Αγιε Παύλε, 'Αγιε Ανδρέα...» (Η επιγραφή είναι δυσανάγνωστη· έτσι, σκίασα ελαφρώς ό,τι διέκρινα στη φωτογραφία).

[60] Κάποιοι θέλησαν να διορθώσουν το αντικανονικό και "χτύπησαν" με εργαλείο την τοιχογραφία για να "πιάσει" νέο κονίαμα και να φτιάξουν το σωστό fresco.  Ο Σωτηρίου γράφει: «...φέρει (...) τοιχογραφίαν του  Αγίου Νικολάου εν προτομή καλυπτομένην εν μέρει υπό μεταγενεστέρας εικόνος της Πλατυτέρας...» (Ημερολόγιον της Μεγάλης Ελλάδος, 1927, σ. 46). Η επέμβαση προφανώς έγινε μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, εφόσον ονόματα περιηγητών από 1781 μέχρι 1832 ήταν ήδη χαραγμένα πάνω στην τοιχογραφία και καταστράφηκαν μερικώς (βλ. Η Σπηλιά της Πεντέλης, Γ. Λαδά, σ. 153-4). Ακόμη και αυτά τα χτυπήματα αποδόθηκαν −πολύ όψιμα βέβαια− σε δράση σατανιστών! (παρότι θα μπορούσαν να προσέξουν ότι και σε άλλα σημεία του επιχρίσματος των τοίχων υπάρχουν ίδια χτυπήματα χωρίς να υπάρχει εικονιζόμενο πρόσωπο προς βεβήλωση).

Μεταξύ των ονομάτων ήταν του L.F.S. Fauvel, του υποπρόξενου της Γαλλίας που σχεδίασε το αρχαίο λατομείο το 1781, και του αρχιτέκτονα - μηχανικού Jaques Fucherot που εργάστηκε −όπως και ο προηγούμενος− το 1776 και το διάστημα 1780-82 για λογαριασμό του δούκα Auguste de Choiseul-Gouffier, ο οποίος (πρέσβης αργότερα της Γαλλίας στην Πόλη) έγραψε το τρίτομο έργο Voyage pittoresque de la Grèce. Ακόμη, το όνομα του −επίσης Γάλλου− αρχιτέκτονα Jules Goury, που ήρθε στην Ελλάδα το 1832, γνωρίστηκε με τον 'Αγγλο συνάδελφό του Owen Jones, συνέχισαν μαζί στη Μικρά Ασία και στην Αίγυπτο, για να καταλήξουν στην Αλάμπρα της Ισπανίας. Εκεί ασχολήθηκαν με την καταγραφή των μνημείων της αραβικής τέχνης, αλλά το 1834 ο Goury πέθανε από χολέρα σε ηλικία 33 ετών. Επίσης, ο Λαδάς αναφέρει κάποιον L. I. Scoles (που δεν μπορώ να επαληθεύσω, αφού δε διακρίνεται στις δικές μου φωτογραφίες). Βρήκα λοιπόν ένα Scoles, 'Αγγλο αρχιτέκτονα με αρχαιολογικά ενδιαφέροντα που το 1822 πέρασε από την Ελλάδα, όμως ονομαζόταν Joseph John.

Τμήμα της τοιχογραφίας όπου διακρίνονται τα ονόματα Goury (1832), LEE (1820 ή 1876;), Fucherot και Fauvel (μάλλον 1782 και 1786), Gropius (1804) (Georg Christian, πρόξενος της Αυστρίας), Πέτρος (1804) (Γάσπαρης, διερμηνέας του προηγουμένου, κατά τον Λαδά, σ. 154, σημ. 16).

Σήμερα τίποτε από αυτά δεν υπάρχει (παρά μόνο σε φωτογραφίες). Λόγω του κινδύνου κατάρρευσης της εκκλησίας, αποτοίχισαν τις τοιχογραφίες το 1982, τις παρουσίασαν αποκαταστημένες σε έκθεση στην Πλάκα στις 26/7/85 (την επισκέφτηκα την 1/9/85), και στη συνέχεια τις μετέφεραν στο Βυζαντινό Μουσείο, όπου δεν εκτίθενται όλες· μόνον ο τρούλος και η Αγία Αικατερίνη (επιλέξτε Μνημεία/Αλφαβητικά/Σ/Σπηλιά Πεντέλης). (Η Αγία Αικατερίνη αποκαλύφθηκε κατά τις εργασίες του 1972 −βλ. εδώ, σ. 86−, ενώ ο Λαδάς στο σημείο αυτό έχει τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Για τις εργασίες βλ. Παπαγεωργίου Στ., Ναός Αγίου Νικολάου Σπηλιάς Πεντέλης ή Νταβέλη Αττικής. Αποτοιχίσεις - Επεξεργασία - Αποκατάσταση των τοιχογραφιών του τρούλου, Αναστήλωση - Συντήρηση - Προστασία μνημείων και συνόλων 2, 1987, 193-202). Επέζησε η εκκλησία 800 χρόνια σχεδόν, κάτω από Φράγκους, Καταλανούς και Τούρκους αλλόθρησκους, αλλά δεν τα κατάφερε με τους Νεοέλληνες.

[61] Το αξιοπερίεργο δεν είναι με αυτά τα ονόματα αλλά με εκείνο του ναϋδρίου της κορυφής. Πώς γίνεται το νεότερο ξωκλήσι Μεταμόρφωση του Σωτήρος να μετατρέπεται σε Προφήτης Ηλίας; Από πού ξεκίνησε το λάθος και πώς διαδόθηκε τόσο σύντομα σε ανθρώπους που δε γνωρίζονται καν μεταξύ τους; Αν ο υπαίτιος δεν είναι το internet, έχουμε πραγματικό μυστήριο. Διότι το λανθασμένο αστραπιαία εκτόπισε το ορθό όνομα, που μάλιστα δεν ήταν κρυφό. Και μόνο ο πρόεδρος της Κοινότητας Παλαιάς Πεντέλης που κατά τις πυκνές τηλεοπτικές του εμφανίσεις δεν παραλείπει να αναφερθεί στην «Αγιασωτήρα», φυσιολογικά θα αρκούσε για να αναχαιτίσει την εξάπλωση του "Προφήτη Ηλία". Κι όμως! Το λάθος κατάφερε να εδραιωθεί βιβλιογραφικά, αφού μπόρεσε να παρεισφρήσει στο βιβλίο Πέρα από το Αίνιγμα της Πεντέλης (σ. 263), αλλά και στο Πεντέλη: το ιερό όρος της Αθηνάς του Τάσου Πετούρη (σ. 43).

Το κακό με τα έντυπα είναι ότι «ο γέγραφα γέγραφα»· ενώ αμφότεροι γνωρίζουν πλέον το σωστό όνομα δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για να το διορθώσουν, και το λάθος θα συνεχίσει τη διασπορά του.

Αντίθετα, στην ηλεκτρονική μορφή ενός κειμένου μιας ιστοσελίδας, παρά τον κίνδυνο του εφήμερου, υπάρχει η ευχέρεια της αέναης ανανέωσης. Επομένως, αν σε κάποιο link δε βρείτε την παραπομπή μου, θα πρέπει να αρκεστείτε στη διαβεβαίωσή μου ότι μέχρι τη συγγραφή του παρόντος το κείμενο ήταν αυτό που αντέγραψα. Ή να κάνετε μια (απέλπιδα) προσπάθεια εδώ: http://www.archive.org/web/web.php

[62] Ο διακρινόμενος για το νεοτεριστικό αρχιτεκτονικό του σχέδιο μη αποπερατωμένος ενοριακός ναός στην Παλιά Πεντέλη (οδός Βασ. Γεωργίου Β΄) είναι αφιερωμένος ομού στον 'Αγιο Σεραφείμ και στον Προφήτη Ηλία. Λέτε να μην πρόκειται για εφαρμογή της "επιτροπικής" συνταγής «μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια», αλλά να κρύβεται αιρετικός δάκτυλος με τοπική διαχρονική δράση;

Αλλά, για να σοβαρευτούμε, το πόσο πρέπει να μας προβληματίζουν οι δύο τράπεζες, έστω κι αν τα ναΰδρια είναι ναΰδριο, μπορεί να διαπιστωθεί αν βάλουμε σε μηχανή εύρεσης "δύο 'Αγιες Τράπεζες" (ή και "δισυπόστατη εκκλησία", "δισυπόστατος ναός").

http://www.anthosorthodoxias.net/forum/viewtopic.php?p=5888

http://www.holiday.gr/gr/place6.php?place_id=122

http://www.oreinatrikala.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=15&Itemid=31  http://195.251.30.202:8080/dspace/bitstream/123456789/416/1/Giwta.pdf

http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ecom1_1_25/01/2008_219749

Τελικά, φαίνεται ότι δεν είναι και τόσο ασυνήθιστο.

[63] Εσχάτως (στα τέλη Απριλίου 2007 και τη νύχτα 12 προς 13/7/07), υπήρξε δραστηριότητα στη σήραγγα ΙΙΙ (νοτιοανατολικά της Σπηλιάς). Την πρώτη φορά έπρεπε να είσαι παρατηρητικός, αλλά τη δεύτερη υπήρχαν πολλά μαύρα κεριά, φαναράκια με ρεσό, λιβάνι, κ.λπ. μέχρι και απήγανος. Ερωτώ: αν οι άγνωστοι ήταν σοβαροί σε ό,τι κι αν έκαναν, γιατί παράτησαν όλα αυτά τα κατάφωρα ίχνη; (Μάλιστα, στο βάθος της σήραγγας άφησαν ένα κερί αναμμένο επί 24 ώρες σχεδόν, που τράβηξε την προσοχή πολλών επισκεπτών στα κατάλοιπα της τελετής). Το ότι πολλοί βάζουν το χέρι τους για να δημιουργούν εντυπώσεις είναι δεδομένο: κι εδώ, στις 16/7 κάποιος είχε τοποθετήσει χαρτάκι με το όνομα μιας Α.Π. δίπλα στο κουτί με τα καρβουνάκια ώστε να γίνει αντιληπτό (το ότι δεν υπήρχε εκεί αποδεικνύεται από τις φωτογραφίες που είχα τραβήξει την προηγούμενη φορά). Αν κάποιοι προσπαθούν πραγματικά να ασκήσουν μαγικές πρακτικές, υποθέτω πως θα κάνουν ό,τι μπορούν για να εξαφανίσουν κάθε ίχνος της παρουσίας τους. Είδα στις 23/7/07 πως αυτοί (ή άλλοι, γιατί υπήρξαν διαφορές) επανήλθαν. Αυτή τη φορά μεταξύ άλλων έκαψαν κεριά διαφόρων χρωμάτων (λευκό, μπλε, κόκκινο· μαύρο δεν είδα). Επίσης, άναψαν στικς διαφόρων χρωμάτων και αρωμάτων.

Μερικά από τα ευρήματα στη σήραγγα ΙΙΙ (εξαιρούνται τα μαλλιά κάτω αριστερά στη δεύτερη φωτο [βλ. εδώ, σημ. 17]).

Και, φυσικά, όταν συνάντησα επιτόπου κάποιους νέους (με παρουσία στο διαδίκτυο) να παρατηρούν τα κατάλοιπα της τελετής, ήδη τα είχαν συνδέσει με σκόρπια φτερά και πούπουλα, δηλαδή είχαμε και "βεβαιωμένη" θυσία πτηνών, μόνο που αυτά προέρχονταν από πέρδικες που συνηθίζουν να μπαίνουν στη σήραγγα για να κάνουν τα αγαπημένα τους χωματόλουτρα!

Τα ίχνη που αφήνουν οι πέρδικες στο χώμα.

Τα επόμενα χρόνια υπήρξαν σποραδικά ευρήματα πιο domestic μαγείας, όπως σχήματα στο έδαφος με αλάτι, αλεύρι, αλλά και ...ρύζι (!) όπως στην επόμενη φωτο.

[64] Μετά τη συγγραφή του κεφαλαίου, πληροφορήθηκα από αξιόπιστη πηγή πως υπήρξε δράση διαφόρων ανεξάρτητων μικρών ομάδων γύρω στο 1990. Όμως η τελετουργική τους δραστηριότητα δεν είχε καμία σχέση με όσα διαδίδονται. Απλώς έκαναν χρήση του τόπου, που υπέθεταν πως ήταν ιδιαίτερα επιβοηθητικός, για πειραματικούς - ερευνητικούς σκοπούς. Και, φυσικά, δεν άφηναν πίσω τους ίχνη (δηλαδή σκουπίδια), όπως κάνουν οι σημερινοί.

Ο ενεργειακός κώνος (και στην ένθετη η ενεργειακότερη γέμισή του). Συνδυασμός οργόνης και Σπηλιάς.

Επί τη ευκαιρία, να προσθέσουμε πως εσχάτως διενεργούνται εντός της Σπηλιάς απόπειρες εντοπισμού κάποιων πραγμάτων με χρήση "μεταφυσικών" μεθόδων.

(βλ. http://www.ekathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_11_01/11/2007_247188).

Όμως, καλύτερα να μην πούμε περισσότερες λεπτομέρειες, για να διατηρήσουμε ένα στοιχειώδες επίπεδο. Λυπηρά σημεία (της παθογένειας) των καιρών με δυσμενή πρόγνωση.

ΤΜΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ