ΤΜΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

 

 

ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΒΙΑΣΤΙΚΑ ΟΥΤΕ ΠΡΟΧΕΙΡΑ ΤΑ ΕΡΓΑ

Όπως είδαμε και στο προηγούμενο κεφάλαιο, υπάρχει μια διάχυτη αίσθηση ότι τα έργα δεν είναι πειστικά ως τέτοια (δηλαδή, απλώς για τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων). Από την εκλογή του τόπου, από τον τρόπο κατασκευής (υποτίθεται βιαστικός), από την εγκατάλειψή τους, κ.λπ. Ενώ αρχικά ήταν κάπως δειλές, με την πάροδο των χρόνων αυτές οι αμφισβητήσεις σιγά-σιγά παγιώνονται.

Ο Μπαλάνος, υποστηρίζοντας πως η παρουσία στρατιωτικών δεν ήταν ουσιαστική αλλά μόνο τυπική, αναφέρει ότι

 

«...μερικοί κατέβηκαν με σκοινιά στον κάθετο τοίχο, ύψους δεκάδων μέτρων, πάνω από την είσοδο της Σπηλιάς μόνο και μόνο για να γράψουν με πινέλο τα αρχικά ΣΕΠ [και Σ4]− και μη μου πείτε πως τα μυστηριώδη έργα ήταν δουλειά του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων!» (Πέρα από το Αίνιγμα της Πεντέλης, σ. 99), «...σύμφωνα με τους μάρτυρες, γράφτηκαν από άτομα που επέβλεπαν τα έργα». (αυ. λεζάντα σ. 104)

 

Δεν ξέρω από πού πήρε την πληροφορία πως οι δράστες είχαν σχέση με τα έργα, αλλά μάλλον είναι αβασάνιστη. Όμως, ακόμα κι αν ήταν αλήθεια, πρέπει να καταχωριστεί ως περίεργη συμπεριφορά; Ή ως έκφραση ανθρώπινης ματαιοδοξίας; Διότι πολλοί έχουν διακινδυνεύσει, απλώς για ν' αναρωτιούνται οι επισκέπτες ποιος και πώς ανέβηκε εκεί για να γράψει ό,τι  έγραψε. Αλλά γιατί η επιγραφή να μην είναι αυτό που λέει, δηλαδή έργο του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων; Και συγκεκριμένα του 4ου συστήματος, που αν δεν κάνω λάθος εδρεύει στα κοντινά Βριλήσσια;[77]

 

Αριστερά, σε κύκλο η επιγραφή (μέσα στο τετράγωνο υπάρχει άνθρωπος). Δεξιά, φαίνεται καλύτερα το χαρακτηριστικό σύμπλεγμα Σ4.

Στο πεύκο όπου είχαν δέσει το σκοινί τους, έχουν δέσει κατά καιρούς για μάθημα ραπέλ (εκτός φυσικά των αναρριχητών και των σπηλαιολόγων): διασώστες, θηροφύλακες, εναερίτες του ΟΤΕ, Χρυσαυγίτες, έφεδροι αξιωματικοί, έφεδροι καταδρομείς, λοιποί ποικίλοι εραστές του κενού και, φυσικά, πρόσκοποι.[78] Αν δεν ήταν πρόσκοποι, τι σημαίνει ΣΕΠ Σ4; Θα μπορούσα να ισχυριστώ πως τα αρχικά ΣΕΠ είναι συντομογραφία για τη Συχνότητα Επανάληψης Παλμών που αναφέρεται στη λειτουργία των ραντάρ, οπότε σχετίζονται άμεσα με τα έργα (και απομένει να βρούμε τι σημαίνει Σ4) ή, ακόμη καλύτερα, Σταθμός Ελέγχου & Προειδοποίησης, δηλαδή εγκατάσταση ραντάρ (και αντί Μ4, ας πούμε 4η Μοίρα, έκαναν λάθος κι έγραψαν Σ4), αλλά στο βωμό αναζήτησης του παράξενου, πρέπει να θυσιάζεται η κοινή λογική;

Πάντως, η αμφισβήτηση επικεντρώθηκε ιδιαίτερα στην εικόνα που παρουσιάζουν οι σήραγγες.

 

«Ήταν σαφέστατο ότι τα τούνελ που κατασκευάστηκαν δεν προβλεπόταν καν να χρησιμοποιηθούν παρά για ελάχιστο διάστημα». (αυ. σ. 173)

 

«Οποιοσδήποτε έχει έστω και μια αμυδρή ιδέα για το τι σημαίνει στρατιωτική βάση ή τουλάχιστον έχει επισκεφθεί κάποια στο παρελθόν, μπορεί να καταλάβει αμέσως ότι αυτό που επρόκειτο να δημιουργηθεί στη σπηλιά απέχει παρασάγγας. (...) Όσο για το τμήμα των σηράγγων που είχε ήδη διανοιχτεί, αυτό δεν πείθει για τη στιβαρότητα της κατασκευής του και μοιάζει να έχει προχωρήσει με αρκετή βιασύνη. Ό,τι κι αν ήταν αυτό που επρόκειτο να κατασκευαστεί, σίγουρα δεν ήταν μια συνηθισμένη στρατιωτική εγκατάσταση. Ίσως οι υπεύθυνοι για τα έργα έψαχναν για κάτι συγκεκριμένο». (Ανάλυση σε δεύτερο επίπεδο, https://www.iranon.gr/PENTELI/PENTELI6TEXT.htm#1)

 

Και ο Τριανταφύλλης εκφράζοντας την παραπάνω τρέχουσα άποψη συνηγορεί και υπερθεματίζει για την πρόχειρη κατασκευή των σηράγγων [79] και το δήθεν μη μόνιμο χαρακτήρα τους.

(βλ. http://www.johnniebegood.gr/book/toynels.htm) Εγώ, αντιθέτως, δε βλέπω τίποτε το περίεργο.

 

«Οι πελώριες σιδεριές τους (...) δε στηρίζονται σχεδόν πουθενά, παρά μόνο σε μερικές σαπισμένες πια... ξύλινες σφήνες...»[80] (Πέρα από το Αίνιγμα της Πεντέλης, σ. 173)

 

Όπως είπαμε, οι ξύλινες σφήνες έμπαιναν κατά τη διαδικασία προσωρινής υποστήριξης των σηράγγων (σύμφωνα με την πάγια παραδεκτή μέθοδο που χρησιμοποιεί εναλλακτικά και ξύλινους τάκους, πέτρες, σακιά με μπάζα, μπετόν). Αφότου τα δύο στοιχεία των τόξων ενώνονταν στην κορυφή της αψίδας και βιδώνονταν στις (επίσης τακαρισμένες) βάσεις τους που πακτώνονταν σε τσιμέντο, και γινόταν διαμήκης σύνδεση των πλαισίων με βιδωτές διατομές τύπου U, εκτός από την παροχή προστασίας στους εργαζομένους, δευτερευόντως η υποστήριξη ήταν έτοιμη να δεχτεί και κάποια φορτία από τα υπερκείμενα πετρώματα, ώστε να επιβραδυνθεί η σύγκλιση των τοιχωμάτων.

Προς το τέρμα της σήραγγας Ι βλέπουμε ακάλυπτες βάσεις (πόδια) των πλαισίων. Και οι πλάκες έδρασης των ποδιών πατούν σε ξύλα, ώστε να έρθουν στο ακριβές επιθυμητό ύψος πριν τις περικλείσει το τσιμεντένιο τοιχίο (τα βέλη δείχνουν πού έχει σταματήσει).

Όμως, την προσωρινή υποστήριξη κάθε σήραγγας θα ακολουθούσε, μετά την ολοκλήρωση της διάνοιξής της, η τελική επένδυση με οπλισμένο σκυρόδεμα (η οποία μετά την ισορρόπηση της σήραγγας θα αναλάμβανε όλα τα φορτία), αλλά όπως είδαμε στο σχετικό κεφάλαιο οι εργασίες διακόπηκαν απότομα, ακριβώς όταν οι ανίδεες εταιρείες κλιμάκωναν τις εγκαταστάσεις τους. Από τη στιγμή που τα έργα ματαιώθηκαν, άρχισε και η αντίστροφη μέτρηση για την οξείδωση των μεταλλικών στοιχείων.[81] Πού είναι το μυστήριο; Εδώ, ακόμη και η εφορία αναγνωρίζει ότι ένα καθ' όλα άρτιο κτίριο μόλις συμπληρώσει 25ετία περνάει στην κατηγορία των πεπαλαιωμένων (όσοι κατοικούν σε τέτοιας ηλικίας οικοδομές γνωρίζουν πολύ καλά τι στοιχίζει η συνεχής συντήρησή τους). Πόσο μάλλον ένα εγκαταλειμμένο έργο κατά την πρώτη του φάση, και μάλιστα υπόγειο. Οι ίδιες δοκοί παρατημένες στο ύπαιθρο θα είχαν διατηρηθεί πολύ καλύτερα, κι αυτό αποδεικνύεται από ανάλογης σύστασης εργαλεία των λατομείων, που ύστερα από τρεις δεκαετίες έκθεσης στις καιρικές συνθήκες είναι λειτουργικά.[82]

Όσο για τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την αυτοψία των έργων, τι να πω; Αν η κατασκευή μιας συνηθισμένης πολυκατοικίας διανύσει τα εξής στάδια: την εκσκαφή των θεμελίων, το τσιμεντάρισμα του σκάμματος, τις κολόνες του υπογείου, το καλούπωμα και το "σιδέρωμα" της πλάκας του ισογείου, και τότε, ακριβώς πριν ρίξουν το μπετόν, σταματήσει τις εργασίες η πολεοδομία λόγω κάποιων καταγγελιών, και το θέμα παραμείνει άλυτο, τι θα πούμε αντικρίζοντας το γιαπί ύστερα από δεκαετίες; Ότι αυτό το πράγμα δεν είναι πολυκατοικία και μάλλον θα έφτιαχναν κάτι άλλο; Διότι αν σκόπευαν να οικοδομήσουν πολυκατοικία έπρεπε να βλέπουμε περισσότερους ορόφους, κλεισμένους με τούβλα, και με τους τοίχους σοβατισμένους, κ.λπ., κ.λπ.; Ή ότι εξαρχής δεν είχαν σκοπό να φτιάξουν το κτίριο, αλλά ήθελαν απλώς να τραβήξουν εκεί την προσοχή, για να δράσουν ανενόχλητοι αλλού; Ή ότι ολοκληρώθηκαν οι προβλεπόμενες εργασίες, που δεν είχαν ως σκοπό την πολυκατοικία αλλά τη διεξαγωγή ενός πειράματος; Αν αυτά φαίνονται ανυπόστατα, όσα επιχειρήματα αμφισβητούν τα στρατιωτικά έργα της Σπηλιάς είναι ακόμη πιο αστήρικτα.

 

«Και μια περίεργη πρόσφατη φωτογραφία από τα τούνελ, όπου τα χοντρά μέταλλα στο τοίχωμα δείχνουν σαν να έχουν εκραγεί από τα μέσα προς τα έξω − αν και από πίσω υπάρχει άθικτος συμπαγής βράχος». (αυ. λεζάντα, σ. 174)

«Και άλλη περίεργη έκρηξη μετάλλων προς τα έξω, αυτή τη φορά στο τούνελ δεξιά της Σπηλιάς...» (αυ. λεζάντα, σ. 175)

 

Πρώτα μία διόρθωση: δεν υπάρχουν δύο τούνελ όπου έχουν ανοίξει οι λαμαρίνες· όλες οι φωτογραφίες απεικονίζουν το ίδιο σημείο, μεταξύ 4ου και 5ου πλαισίου στην είσοδο της σήραγγας ΙΙΙ.

Κατά τη διάνοιξη των σηράγγων, ακολουθήθηκε ο εξής κύκλος: προχώρηση του μετώπου με τη μέθοδο διατρήσεων - ανατινάξεων (drill-and-blast), εξαερισμός, ξεσκάρωμα των χαλαρών στοιχείων του πετρώματος, αποκομιδή των μπάζων, ήλωση κατά περίσταση, πρόχειρη στερέωση των τοιχωμάτων με κρούστα εκτοξευόμενου σκυροδέματος (για τον κίνδυνο πτώσεων ρηγματωμένου ή σαθρού πετρώματος με τις δονήσεις των επόμενων εκρήξεων), τοποθέτηση των πλαισίων προσωρινής υποστήριξης, κάλυψη των τοιχωμάτων με πτυχωμένα μεταλλικά φύλλα που έπαιζαν και ρόλο καλουπώματος, τακάρισμα και πρεσάρισμα μπετόν σε κάποια σημεία (για να μην υπάρχουν διάκενα μεταξύ υποστήριξης και τοιχωμάτων), πάκτωση των βάσεων του μεταλλικού σκελετού σε σκυρόδεμα, και πάλι από την αρχή για το νέο βήμα εκσκαφής.

(βλ. και http://www.minetech.metal.ntua.gr/download/min_expI/min_expI_no04.pdf)

Όπου έκριναν ότι το πέτρωμα ήταν σε πολύ καλή κατάσταση και τα πλαίσια σχεδόν εφάρμοζαν, δε ράντιζαν εκτοξευόμενο μπετόν ή και δεν έβαζαν ούτε λαμαρίνες. Τις περισσότερες φορές όμως χρειαζόταν αρκετό τσιμέντο.[83] Ακριβώς ένα τέτοιο σημείο είναι και το γνωστό των φωτογραφιών του Μπαλάνου (και άλλων πολλών).

Πίσω από τις ανοιγμένες λαμαρίνες δεν υπάρχει «άθικτος συμπαγής βράχος» αλλά άθικτο συμπαγές μπετόν, που έχει στερεοποιηθεί ακολουθώντας τη διαμόρφωση των πτυχωμένων φύλλων. Ούτε φυσικά η εικόνα θυμίζει έκρηξη, αφού όλες οι λαμαρίνες έχουν τραβηχτεί κατά την ίδια φορά. Παραμένουν όμως τα ερωτήματα: ποιοι, γιατί, πώς και πότε τράβηξαν τις λαμαρίνες;

Σε μια φωτογραφία μου του 1988, διακρίνεται τυχαία πως ήδη είχαν τραβηχτεί. Επειδή το στόμιο είχε κλειστεί με πλέγμα από το 1983, όποιοι άνοιξαν τις λαμαρίνες πρέπει να το είχαν κάνει πριν από την τοποθέτηση του πλέγματος. Κι αυτό, επειδή για να σκιστούν έτσι οι λαμαρίνες πρέπει να τραβήχτηκαν από κάποιο μηχάνημα που δεν μπορούσε να μπει μετά το 1983 στη σήραγγα (σημειωτέον ότι τότε το σημείο αυτό απείχε από το έδαφος 5 μέτρα). Ώστε μπορεί οι φωτογραφίες να είναι πρόσφατες, όμως το εικονιζόμενο θέμα είναι παλαιό.

Τα βέλη δείχνουν το επίμαχο σημείο από την ίδια γωνία, με διαφορά 19 χρόνων. (Η ένθετη είναι λεπτομέρεια από φωτο που έχουμε δει στο προηγούμενο κεφάλαιο).

Τα εικονιζόμενα είναι επίσης από την είσοδο της σήραγγας ΙΙΙ.

Αν δεν πρόκειται για περίπτωση λανθασμένου χειρισμού (μάλλον απίθανη), όποιοι το έκαναν ήθελαν να δουν τι είναι πίσω από τις λαμαρίνες. Αν αυτοί ήταν οι κατασκευαστές, η μόνη εκδοχή είναι να είχαν αντιμετωπίσει ιδιαίτερο πρόβλημα εκεί, και κάποια στιγμή αμφιβάλλοντας θέλησαν να κάνουν αυτοψία.[84] Αν τώρα ανήκαν στις τάξεις των ερευνητών, για να το κάνουν θα πρέπει να είχαν ανάμεσά τους κάποιο γνώστη χειρισμού μηχανημάτων, αλλά δε βλέπω σε τι θα τους εξυπηρετούσε η αποκάλυψη του συγκεκριμένου σημείου.

Εν κατακλείδι, για όσους έχουν άλλη εικόνα για το τι σημαίνει μια νευραλγική προστατευμένη βάση εθνικού και ταυτόχρονα συμμαχικού ενδιαφέροντος, αλλά και τι υποστήριξη χρειάζεται, παραθέτω τα εξής από την πολύ κατατοπιστική ιστοσελίδα του Πολεμικού Ναυτικού

(http://www.hellenicnavy.gr/department7.asp):

 

«Το Σ.Δ.Α.Μ. [Στρατηγείο Διοίκησης Ανατολικής Μεσογείου] καλύπτει τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού στην Ανατολική Μεσόγειο, σε επίπεδο τηλεπικοινωνιών, για τη διεύθυνση και τον έλεγχο των ναυτικών επιχειρήσεων, τόσο σε περίοδο ειρήνης όσο και σε περίοδο κρίσης ή πολέμου. Παράλληλα, συνδράμει με την παροχή των απαιτούμενων στοιχείων/πληροφοριών στη Νατοϊκή Ναυτική Διοίκηση της Μεσογείου (COMNAVSOUTH). Στο Σ.Δ.Α.Μ. υπάγονται το Κεντρικό Στρατηγείο και πέντε (5) Παραρτήματα:

Κέντρο Εκπομπής Σπάτων (Κ.Ε. Σπάτων). Το Κ.Ε. Σπάτων αποτελεί το κέντρο στρατηγικών επικοινωνιών φάσματος HF του Σ.Δ.Α.Μ.

Κέντρο Εκπομπής Κ. Σουλίου (Κ.Ε.Κ. Σουλίου). Το Κ.Ε.Κ. Σουλίου εξυπηρετεί ανάγκες επικοινωνίας με υποβρύχια, καθώς και με πλοία του Πολεμικού Ναυτικού.

Κέντρο Λήψης Αίγινας. Το Κέντρο Λήψης Αίγινας διαδέχτηκε το Κέντρο Λήψης Βριλησσίων.

Κέντρο Ραδιόζευξης-Αναμετάδοσης Πάρνηθας και θέση Όρνεο Πάρνηθας. Το Κέντρο Ραδιόζευξης-Αναμετάδοσης Πάρνηθας χρησιμοποιείται για τη διασύνδεση, μέσω ραδιόζευξης, του ΣΔΑΜ με άλλες υπηρεσίες του ΠΝ.

Κέντρο Ραδιόζευξης Αγ. Ιωάννη. Εξυπηρετεί τη σύνδεση του Κεντρικού Στρατηγείου με το Κέντρο Ραδιόζευξης-Αναμετάδοσης Πάρνηθας.

Αρχικά είχε σχεδιαστεί [το Κεντρικό Στρατηγείο] ώστε να αποτελέσει το Πολεμικό Στρατηγείο και Κέντρο Συνεννόησης του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.). Αργότερα περιλήφθηκαν στο έργο ευκολίες για την εξυπηρέτηση του ΝΑΤΟ. Το Κεντρικό Στρατηγείο συνίσταται από ένα σύμπλεγμα στοών, κατασκευασμένο από οπλισμένο σκυρόδεμα και σχεδιάστηκε με προδιαγραφές αντιμετώπισης πυρηνικού και βιοχημικού πολέμου. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1955 και παραδόθηκε σε δύο (2) φάσεις. Η 1η φάση αφορούσε την προσωρινή παραλαβή το 1970 από επιτροπές που καθορίστηκαν από ΓΕΝ και η 2η την οριστική παραλαβή του έργου, η οποία έγινε το 1972. Το έργο βάρυνε κατά 1/3 τον εθνικό προϋπολογισμό και κατά 2/3 τον προϋπολογισμό του ΝΑΤΟ. Για την υποστήριξη των νέων επιχειρησιακών απαιτήσεων του Πολεμικού Ναυτικού κατέστη αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός του Σ.Δ.Α.Μ. Το έργο ξεκίνησε το 1984 [85] με νατοϊκές και εθνικές πιστώσεις, και συμπεριέλαβε εκσυγχρονισμό: α. Δομικών β. Ηλεκτρομηχανολογικών και γ. Τηλεπικοινωνιακών εγκαταστάσεων. Στα πλαίσια των δομικών έργων αναβαθμίστηκαν οι παλαιές στοές (A έως C), ενώ συγχρόνως διανοίχθηκαν δύο νέες (D και Ε), διαμορφώνοντας έτσι το χώρο του Κεντρικού Στρατηγείου σε πέντε στοές συνολικής επιφάνειας 11.052 τ.μ. Στα πλαίσια των ηλεκτρομηχανολογικών έργων έγινε αντικατάσταση του παλαιού υλικού με νέας τεχνολογίας. Στα πλαίσια των τηλεπικοινωνιακών έργων, έγινε αναβάθμιση του τηλεπικοινωνιακού υλικού και μεταφορά του στη νέα στοά Ε. Στη στοά D κατασκευάστηκε νέος υπερσύγχρονος θάλαμος επιχειρήσεων. Οι λειτουργίες του θαλάμου αυτοματοποιήθηκαν με το σύστημα MCCIS (Maritime Command Control Information System), το οποίο έχει τη δυνατότητα συλλογής, επεξεργασίας και παρουσίασης όλων των απαραίτητων δεδομένων για τις ναυτικές επιχειρήσεις.

Παράλληλα με το έργο του εκσυγχρονισμού, ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση Κεντρικού Συστήματος ελέγχου και υποστήριξης Κεντρικού Στρατηγείου (SSC), Σύστημα ανίχνευσης ραδιενέργειας (NBC), Σύστημα αντιεκρηκτικής προστασίας, καθώς και Σύστημα προστασίας έναντι αερίων, καθιστώντας το Κεντρικό Στρατηγείο πρότυπο κέντρο επικοινωνιακών ευκολιών του Πολεμικού Ναυτικού».

 

Παρόμοια ανάγκη υπήρχε και για τις αεροπορικές επιχειρήσεις:

 

«Το ΕΚΑΕ (Εθνικό Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων) είναι το Επιχειρησιακό Όργανο του Αρχηγού Τακτικής Αεροπορίας, μέσω του οποίου ασκεί τον άμεσο τακτικό και επιχειρησιακό έλεγχο των Δυνάμεων του Αρχηγείου και των λοιπών Δυνάμεων Αεράμυνας της Χώρας, στην έκταση που έχει εξουσιοδοτηθεί από το ΓΕΑ.

Η μελέτη κατασκευής του ΕΚΑΕ  άρχισε το 1975 στα πλαίσια εκσυγχρονισμού της ΠΑ, και το έργο ολοκληρώθηκε το 1981.

Η δημιουργία του επιβλήθηκε από την ανάγκη ύπαρξης μιας ολοκληρωμένης εικόνας της τακτικής κατάστασης κατά τη διεξαγωγή των Αεροπορικών Επιχειρήσεων.

Από πλευράς κατασκευής το κτίριο είναι μια υπόγεια τετραώροφη κατασκευή 1600 τ.μ. περίπου. Το κτίσμα είναι ειδικά κατασκευασμένο. Με την ειδική κατασκευή αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό η αντοχή του σε βόμβες γενικής χρήσης ακόμη και σε χρήση ατομικών-χημικών όπλων.

Η αποστολή του ΕΚΑΕ είναι να σχεδιάζει, αναθέτει, κατευθύνει, συντονίζει και εποπτεύει τις τακτικές αεροπορικές επιχειρήσεις των δυνάμεων που του έχουν κατανεμηθεί και εκχωρηθεί κατά την περίοδο της ειρήνης και πολέμου, ώστε να επιτυγχάνονται οι εκάστοτε τιθέμενοι αντικειμενικοί σκοποί». (αποσπάσματα από την ιστοσελίδα της Πολεμικής Αεροπορίας ΕΚΑΕ

http://www.haf.gr/el/structure/units/ata/units/ekae.asp)

 

Νομίζω πως οι παραπάνω πληροφορίες είναι υπεραρκετές ώστε να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το χαρακτήρα των έργων της Αεροπορίας στη Σπηλιά, τα οποία εκτελούνταν παράλληλα με εκείνα του Ναυτικού στον Υμηττό (βέβαια, αυτό δεν ισχύει για όσους πορεύονται σύμφωνα με το «ου με πείσεις καν με πείσης» − και, δυστυχώς, κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι γι' αυτό).

 

ΦΑΡΜΑΚΑ

Οι υπόνοιες για την ύπαρξη κάποιας επικίνδυνης ιονίζουσας ακτινοβολίας υπήρχαν εξαρχής, λόγω των προβλημάτων στη λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών, στις φωτογραφήσεις, κ.λπ.[86] Ενώ καμία μέτρηση δεν έδειχνε τίποτε το ιδιαίτερο, ήταν τέτοιο το κλίμα που, παρότι από τις 8/7/79 είχα προσέξει τα τσουβάλια με το χλωριούχο ασβέστιο, και στις 21/10/79 είχα μάθει ότι χρησιμοποιείται στο τσιμέντο ταχείας πήξεως, όταν στις 24/1/81 εντόπισα κι ένα μπιτόνι από υδροχλωρικό οξύ, έψαξα πάλι το θέμα κι ένιωσα να μου σηκώνονται οι τρίχες βρίσκοντας πως υπάρχει και ραδιενεργό χλωριούχο ασβέστιο 45 που εκπέμπει ακτινοβολία β! Έτσι, δεν άργησαν να βρεθούν και άλλα στοιχεία που ανακίνησαν το ζήτημα της ραδιενέργειας.

 

«Μέσα στη Σπηλιά, καθώς και σ' ένα έρημο ξύλινο καλύβι απέξω, βρήκα πεταμένα άφθονα κουτιά και μπουκάλια με φάρμακα, γεμάτα ή μισογεμάτα. Έκανα την ανοησία να μην κρατήσω τα στοιχεία τους. (...) Τώρα μόνο σκέφτομαι τη σημασία που θα είχε το γεγονός ότι οι εργάτες της σπηλιάς μπορεί να χρειάζονταν φάρμακα. Έχω μια υποψία που δεν μπορώ να τη συζητήσω και  δεν είμαι σίγουρος αν θέλω να την επαληθεύσω...» (Πέρα από το Αίνιγμα της Πεντέλης, σ. 102)

 

Προφανώς, έβλεπε ότι δεν ταίριαζε και γι' αυτό δεν ανέφερε τη λέξη ραδιενέργεια, αλλά... Με τα αποσιωποιητικά φαντάζομαι πως ένιωσε όπως εγώ: «Λες να έχω πάρει τη δόση μου;» Αλλά ήθελα να 'ξερα, αφού η ύπαρξη των φαρμάκων τού έκανε τέτοια εντύπωση, τι σκέφτηκε για μια πιπίλα που βρισκόταν την ίδια  μέρα της επίσκεψής του (3/8/81) σε εμφανέστατο σημείο;

Η πιπίλα ήταν πάνω στο τοιχάκι στην είσοδο, υπόλειμμα τρίτης δεξαμενής.

 Μήπως ότι οι εργάτες επηρεασμένοι από κάτι ακαθόριστο παλινδρομούσαν μέχρι το βρεφικό στάδιο κι είχαν ανάγκη πιπίλας ή ότι πράγματι εργάζονταν και κάποια μωρά; Θέλω να πω ότι αν αυτές οι σκέψεις για την ύπαρξη της πιπίλας (ενός αντικειμένου που όσο και ευφάνταστος να είσαι δεν μπορείς να συνδέσεις με τα έργα) είναι απορριπτέες, το ίδιο θα μπορούσαν να είναι κι εκείνες για την περίπτωση των φαρμάκων.

Πάντως, ούτε σήμερα έχει αλλάξει γνώμη για την ύπαρξη ραδιενέργειας:

 

«...ξεχάστε την επικίνδυνη ραδιενέργεια στην Πεντέλη». (αυ. σ.  196)

 

παρά ταύτα δεν την αποκλείει και τελείως, αφού

 

«...μια επιτόπια αντιμετώπιση του προβλήματος [επικίνδυνη έκθεση σε ραδιενέργεια] ήταν ίσως αναπόφευκτη...» (αυ. σ. 205)

 

Αφού και ο ίδιος δέχεται ότι δεν υπάρχει ραδιενέργεια στη Σπηλιά, τότε τι τα ήθελαν τα φάρμακα;

 

«...υπάρχουν και άλλες πιθανές ερμηνείες για την παρουσία τους πλην της ραδιενέργειας, και αυτές είναι κυρίως τα μικροκύματα, οι υπέρηχοι και οι ELF».[87] (αυ. σ. 206)

 

Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι σε ορισμένες εγκαταστάσεις η αναγκαία χρήση των παραπάνω συχνοτήτων ίσως είχε παρενέργειες στο εκτιθέμενο προσωπικό. Όμως, εδώ εννοεί σκόπιμη χρήση πάνω σε ανθρώπους (ακόμη και στους εργάτες;) Διότι ακολουθεί το κεφ. «Τα σχέδια ελέγχου του νου» (αυ. σ. 211), που είναι μια εκτενέστερη ανάπτυξη των όσων έχουν γραφτεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες και από συνεργάτες του Μπαλάνου:

 

«...η συνέχεια των σχεδίων ΜΚ Ούλτρα,  ΜΚ Δέλτα  που ξεκίνησε πριν αρκετά χρόνια η αμερικάνικη κυβέρνηση,  για τον έλεγχο του νου... από απόσταση.  Τότε είχε  χρησιμοποιήσει και κάποια χημικά παρασκευάσματα. Έχουν άραγε κάποια σχέση τα δεκάδες κουτιά από φάρμακα που βρέθηκαν στο χώρο της  σπηλιάς, το 1983 με τα υποθετικά αυτά πειράματα;  Ανάμεσά τους ήταν  και κάποιο DYNAZEL (Dihydroergotoxine, papaverine) που βοηθά  σε  απώλειες μνήμης και στη μείωση της πνευματικής δραστηριότητας, καθώς και στις απότομες αυξομειώσεις της εγκεφαλικής  πίεσης».  (Μάκης Νοδάρος, Το Αίνιγμα της σπηλιάς του Νταβέλη στην Πεντέλη, Ανεξήγητο, τ. 30,  Φεβρουάριος  1987,  σ. 18)

 

«Στο χώρο της σπηλιάς  −κι αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο−  έχουν βρεθεί κουτιά φαρμάκων. Όχι συνηθισμένων φαρμάκων, αλλά σχετικών με δερματικές παθήσεις (;) και με απώλεια μνήμης και  εγκεφαλικές διαταραχές.  Στη σπηλιά έχουν παρατηρηθεί κρούσματα αμνησίας και περίεργης συμπεριφοράς.  Σαν δηλαδή "κάτι"  φυσικό ή τεχνητό να ελέγχει κατά κάποιο τρόπο το νου ή τη συμπεριφορά... Σας θυμίζει τίποτα αυτό; Αν όχι θα αναφέρουμε μια μόνο λέξη: Mk - Ultra!» (Θ. Βέμπος, Μάκης Νοδάρος, Το Αίνιγμα της Πεντέλης, μια ιστορία χωρίς τέλος..., Ανεξήγητο plus, τ. 64, Οκτώβριος 1990, σ. 86)

 

Νομίζω πως προτού φτάσουμε εκεί, πρέπει να σκεφτούμε τους δεκάδες μεσόκοπους εργαζόμενους, μεταξύ του συνόλου των απασχολούμενων στα έργα. Ήταν φυσικό πολλοί εξ αυτών να πάσχουν από διάφορες χρόνιες ασθένειες και να τις ελέγχουν με φάρμακα. Φαντάζομαι ότι για κάποιους ήταν πιο εύκολο να έχουν και στο εργοτάξιο τα φάρμακά τους, παρά να τα πηγαινοφέρνουν καθημερινά. Με την απότομη και απρόσμενη διακοπή των εργασιών, επόμενο ήταν να ξεχαστούν μερικά μισοτελειωμένα κουτιά. Είχα βρει κι εγώ σε σκουπίδια κάμποσα. Όμως, αρκετά απ' τα αναφερόμενα [88] βρίσκονταν στις 20/10/84 στο ψηλό υπόστεγο με το παράσπιτο (το βορειότερο παράπηγμα του εργοταξίου, κάτω από τη δεξαμενή) μαζί με πολλά πεταμένα ρούχα προφανώς άσχετα με τους εργάτες (ήταν εξεζητημένα γυναικεία κυρίως, καλσόν, κ.λπ.) οπότε ίσως και τα φάρμακα να ήταν μεταγενέστερα απορρίμματα.[89]

Οι σωροί των μαρμαρόπλακων δεν υπήρχαν το 1984 αλλά ρίχτηκαν χρόνια αργότερα.

Όσον αφορά τα διάφορα σκευάσματα για δερματικές παθήσεις, δε μου κάνει εντύπωση η παρουσία τους, αφού έχοντας ανοίξει πολλά παρατημένα φαρμακεία λατομείων πάντα έβρισκα κάποιες σχετικές αλοιφές.

Δεν πρέπει να παραβλέπουμε και το ενδεχόμενο της απάτης, ειδικά για όσα φάρμακα βρέθηκαν μετά την κυκλοφορία του βιβλίου Το Αίνιγμα της Πεντέλης το 1982. Διότι στις 16/4/87 βρήκα μπροστά στον τοίχο με τις αγκυρώσεις [βλ. εδώ, σημ. 35] καρτέλα από αντισυλληπτικά χάπια Lyndiol. Σίγουρα δεν τα χρησιμοποίησαν οι εργάτες, υποθέτω ότι  δεν είχε μετατρέψει τη Σπηλιά σε ερωτική φωλιά κάποιο "προσεκτικό" ζευγάρι, άρα μάλλον η καρτέλα μεταφέρθηκε επίτηδες εκεί.

Όμως, υπάρχει και μια άλλη εξήγηση τουλάχιστον για την παρουσία ορισμένων φαρμακευτικών ουσιών. Όπως επί δεκαετίες έρχονται και παρέρχονται κάποιοι για να πιούν οινοπνευματώδη στη Σπηλιά (το ούζο έρχεται πρώτο), κάποιοι για να καπνίσουν χασίς, κάποιοι για να κάνουν κοκτέιλ αντιβηχικών σιροπιών με αλκοολούχα, έτσι έρχονται και άλλοι για να "χαπακωθούν".[90] Στις 19/11/83 είχα δει κάμποσα ψυχοφάρμακα αλλά δεν τα κατέγραψα (νομίζω πως ήταν μείζονα ηρεμιστικά), και θυμάμαι μόνο το συνοδευτικό τους αντιπαρκινσονικό, το γνωστό Artane (όντας δημοφιλές, το ξαναβρήκα και στις 28/5/90 χαμηλά στο δάσος). Δεν ξέρω αν αυτά ήταν που κάποιοι πήγαν στον Μ. Κορρέ. Φυσικά, τους απογοήτευσε διότι τους έδωσε την πιθανή λογική εξήγηση, πως ήταν υπόθεση κάποιων που χρησιμοποιούσαν τη Σπηλιά σαν τεκέ, λόγω του τότε έρημου της περιοχής.

Τελευταίας εσοδείας "ύπνοι": καρτέλα Hipnosedon (αν κρίνω από κάποια ξεχασμένα πράγματα δίπλα, μάλλον η λήψη έγινε μπροστά στη Σπηλιά). Να σημειώσουμε πως αν έχω αυτή την (άδεια) καρτέλα στην τσέπη μου, χωρίς και την ιατρική συνταγή, οδηγούμαι κατευθείαν για τα περαιτέρω. Αλλά και στις 20/11/08, όπως κουβέντιαζα με τον Γ.Κ.Κ. έξω από το στόμιο, εκείνος πρόσεξε στα πόδια μας κομμάτι καρτέλας από Vulbegal (ένθετη), δηλαδή η ίδια ουσία (flunitrazepam) από άλλη εταιρεία. Και στις 31/7/09 βρήκα καρτέλα του αγχολυτικού Lexotanil (bromazepam), με λήξη το 2010. Τι να πούμε, ότι όσοι πηγαίνουν στη Σπηλιά εκτίθενται σε κάποιον απροσδιόριστο παράγοντα που τους προκαλεί άγχος και αϋπνία;

Εδώ τα υλικά κάποιου ξεχασιάρη (για "μπάφους", βέβαια). Και δυο σακουλάκια "χόρτο" από τα πολλά που έχω βρει.

Όμως, αρκετά είπαμε για το θέμα των φαρμάκων, γιατί όπως εικάζει ο Μπαλάνος, το ίδιο κάνω κι εγώ. Απλώς, ο καθένας επιλέγει την περιοχή των εικασιών του.[91]

 

ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

Ενδιαφέρον έχει και μια άλλη πτυχή της υπόθεσης, εκείνη που αφορά την αξιοπιστία των εγγράφων που "κυκλοφορούν" στους ερευνητικούς κύκλους. Ξεδιπλώνεται παραστατικά η πορεία του αντίκτυπου που είχε ένα ζήτημα για το οποίο δικαιούμαι να έχω ισχυρή άποψη.

 

«Μετά από έρευνά μας  στη σπηλιά Νταβέλη βρήκαμε  μέσα σε μια αποθήκη εργατών κάποιες φωτοτυπίες  των διαταγών  και των σχεδίων  για τα έργα.  Όλες αυτές οι φωτοτυπίες, κατάλευκα χαρτιά σ' ένα μέρος, όπου δερμάτινα παπούτσια είχαν γίνει λίπασμα, ήταν φανερά πεταμένες πριν  −το περισσότερο−  δέκα μέρες».  (Βασίλης Λαμπρόπουλος, Πεντέλη: το μυστήριο της σπηλιάς Νταβέλη, ΕΒΔΟΜΗ,  9 Αυγούστου 1987,  σ. 40)

 

Εύλογο το συμπέρασμα. Και όμως δεν είναι σωστό! Στα μέσα Μαΐου 1987, κάποιοι παραβίασαν −την έως τότε κλειδωμένη− πόρτα του οικήματος και στις αρχές Ιουνίου (οι ίδιοι ή άλλοι) την αφαίρεσαν.

Η περί ης ο λόγος πόρτα κλειδωμένη, 5 μήνες πριν την πάρουν.

Τίποτε το περίεργο, ήταν μια καλή σιδερένια πόρτα και οι εργαζόμενοι στου Περράκη πολλές φορές είχαν πάρει διάφορα από το εγκαταλειμμένο εργοτάξιο, όπως έκαναν και άλλοι που διέθεταν ανάλογα μέσα. Η βροχή και το χιόνι, που επί χρόνια έμπαιναν απ' τα σπασμένα τζάμια, είχαν διαλύσει τα επί του πατώματος αλλά όχι και τις φωτοτυπίες που ήταν μέσα σε συρτάρι γραφείου, το οποίο δε βρεχόταν πολύ ευρισκόμενο στην απέναντι πλευρά του δωματίου. Όποιοι παραβίασαν την πόρτα, έψαξαν το γραφείο και σκόρπισαν τα χαρτιά γύρω· εκεί τα βρήκε πράγματι ο Λαμπρόπουλος (ή όποιος του τα έδωσε) λίγες ημέρες μετά, διότι στις 23 Μαΐου μάζεψα τα υπόλοιπα. (Σημειώνω πως ήταν «αδιαβάθμητα σχέδια για τους οχετούς κάτω απ' το δρόμο [βλ. εδώ, σημ. 46]. 22/2/82. Κάτοψη εκσκαφών ΙΙΙα, κ.λπ. Στερεότυπα του ΓΕΑ για αποστολή δοκιμίων μπετόν. Όλα της Αποθήκης Τ-Η ΕΔ»).

 

«Διασταυρώσαμε το γεγονός με άλλους ερευνητές και μας είπαν ότι σε κάθε επίσκεψή τους στη σπηλιά βρίσκουν, σχεδόν στα ίδια σημεία, καινούργιο υλικό  με σχεδιαγράμματα, παραγγελίες, κ.λπ.» (αυ., βλ. και Βασίλης Στάμος, Υπόγεια Αθήνα; Η Συνομωσία ενός μύθου, σ. 143)

 

Αν προηγουμένως είχαν απατηθεί λόγω συμπτώσεων, τώρα φαίνεται ότι νομιμοποιούνται να μιλούν για μηχανορραφία και χαλκευμένα στοιχεία. Γιατί πώς εμφανίζονταν καινούργια χαρτιά στη θέση των παλιών; Αυτή τη φορά τα πράγματα μιλούν μόνα τους.

Λάθος και πάλι· για τα  "καλούδια" αυτά, ο υπεύθυνος ήμουν εγώ. Τα σημεία ήταν δύο μέχρι το 1987[92]: το κύριο ήταν η μεγάλη στέρνα δίπλα στην εκκλησία, και το άλλο ήταν το πράσινο παράπηγμα του πρώτου εργοταξίου, που βρισκόταν 65 μέτρα έξω από τη Σπηλιά.[93]

 

Αριστερά, το βέλος δείχνει την εσωτερική γωνία της στέρνας όπου άφηνα το υλικό. Για να προστατεύονται τα χαρτιά από την υγρασία τα έβαζα μέσα σε μεταλλικό φαρμακείο (!) από το εργοτάξιο. Έχω την εντύπωση πως περιείχε ακόμη κάποια φάρμακα, οπότε πρέπει να περιλαμβάνονται στον κατάλογο του Μπαλάνου. Εκτός κι αν είναι παραμνησία, και το περιεχόμενο ήταν μόνο οξυζενέ, μερκουροχρώμ, κ.λπ. Δεξιά, το καλύβι (βλ. και πίσω όψη). Εδώ άφηνα τα χαρτιά τυλιγμένα σε πλαστική σακούλα μέσα σε τρύπα του από χάρμποτ τοίχου. (Στην ένθετη, πινακίδα που υπήρχε στον εξωτερικό τοίχο, δίπλα από την είσοδο, σουβενίρ από 1/9/79).

Σε κάθε επίσκεψή μου έλεγχα τα δύο αυτά σημεία, και όταν έπαιρναν τα χαρτιά, τα αντικαθιστούσα με ανάλογα από την παρακαταθήκη μου. Τα στοιχεία που προωθούσα με τον τρόπο αυτό −ελπίζοντας να πέσουν σε κατάλληλα χέρια, ώστε να αναχαιτιστεί η εκτροπή− ήταν αυθεντικά περισσεύματα από τη συγκομιδή μου, η οποία με τα χρόνια είχε αυξηθεί σε όγκο και σε πλούτο πληροφοριών.

Μπορούσε κανείς μελετώντας τα έγγραφα, να παρακολουθήσει τις φάσεις των έργων μία μία και να λύσει όλες τις απορίες που τυχόν θα είχαν δημιουργηθεί από την επιτόπια έρευνα. Μπορούσε ακόμη να προσεγγίσει αξιωματικούς, μηχανικούς, εργολάβους, προμηθευτές, εργάτες· όλοι με τα ονοματεπώνυμά τους και πάρα πολλοί και με τα τηλέφωνά τους! Εγώ δεν είχα πια άλλο ενδιαφέρον στο ζήτημα αυτό, και κάποια στιγμή θέλησα ν' απαλλαγώ από τα ντοκουμέντα, τα οποία ευρισκόμενα στο σπίτι μου μόνο σε από σπόντα μπελάδες μπορούσαν να με βάλουν (ήμουν ελαφρώς ύποπτος για άλλα ζητήματα, ενώ μοιραζόμουν το σπίτι με κάποιον που περιστασιακά "δεχόταν" επισκέψεις της ασφάλειας). Δεν ήθελα όμως, να χαθεί κόπος τόσων χρόνων. Γι' αυτό, αποφάσισα να τα δωρίσω στον Μπαλάνο, αφού αναγνώριζα πως ήταν ο "ηθικός αυτουργός", χάρις στον οποίον είχα ψυχαγωγηθεί με πλήθος ποικίλων εμπειριών που μου άφησαν τις ωραιότερες αναμνήσεις.

 

«Κάτω από συνθήκες που θύμιζαν κάπως αστυνομικό μυθιστόρημα, άγνωστο άτομο μου απέστειλε όλα τα στοιχεία των έργων από τις αρχές της δεκαετίας του '80». (Πέρα από το Αίνιγμα της Πεντέλης, σ. 153)

 

Ιδού πώς έγινε ακριβώς: επειδή δεν ήθελα να πέσουν σε χέρια άσχετων ή να διακινδυνεύσω ο ίδιος, ματαίωσα το αρχικό μου σχέδιο που ήταν να τα αφήσω κοντά στο γραφείο του και να του τηλεφωνήσω να τα παραλάβει, γιατί κατόπιν σχετικής αυτοψίας έκρινα πως η τοποθεσία δεν προσφερόταν.

Έτσι, σκέφτηκα να τα επιστρέψω στη Σπηλιά, κι αυτό έγινε στις 13/1/1987 το βράδυ, οπότε συσκεύασα επιτόπου το φάκελο μέσα σε φελιζόλ (από τη μόνωση των παραπηγμάτων) και τον έβαλα σε μαύρη σακούλα σκουπιδιών, για να προστατευτούν τα χαρτιά από την υγρασία. Κατόπιν τηλεφώνησα στον Μπαλάνο, ο οποίος (αφού πρώτα ρώτησε αν υπάρχει πρόσβαση για αυτοκίνητο) μ' ευχαρίστησε και μου είπε ότι θα στείλει κάποιον από τους συνεργάτες του για να τα παραλάβει. Δε βιάστηκαν όμως· τέσσερις ημέρες μετά, που ξαναπήγα στη Σπηλιά, τα χαρτιά ήταν εκεί! Κανονικά, από περιέργεια και μόνο, διακινδυνεύοντας ακόμη και φάρσα, έπρεπε να πάνε την ίδια νύχτα. Σου δίνουν στοιχεία για τη λύση του αινίγματος που σε απασχολεί, και αδρανείς; Προφανώς, συζήτησαν το θέμα και δεν ήταν σίγουροι αν έπρεπε να πάνε καν. Τέλος πάντων, εδέησαν να τα πάρουν κάποια στιγμή (μεταξύ 17 και 24/1/87).[94]

Τώρα ξέρουμε ένα από τους λόγους που τους έκαναν να διστάζουν:

 

«...το ανοίξαμε [το δέμα] με μύριες ειδικές προφυλάξεις, γιατί φοβόμασταν το ενδεχόμενο να πρόκειται για βόμβα». (αυ., σ. 154) [πάντως, η σακούλα είχε ανοιχτεί επιτόπου, γιατί βρήκα μικρό κομμάτι φελιζόλ.]

 

Και τι κατάλαβαν;

 

«Μάλιστα, κάποιοι είχαν βρει μετά από τηλεφωνική ειδοποίηση έναν τεράστιο φάκελο με όλα σχεδόν τα στοιχεία. Μέχρι και κατάλογο με τις υπερωρίες των εργατών.  Κι όλα αυτά το 1987.[95] Σαν μερικοί να θέλουν να διατηρηθεί αυτός ο μύθος και το ενδιαφέρον να είναι συγκεντρωμένο στη σπηλιά Νταβέλη». (Β. Λαμπρόπουλος, Πεντέλη: το μυστήριο της σπηλιάς Νταβέλη, ΕΒΔΟΜΗ,  9/8/87,  σ. 40)

 

Κανείς δεν πιστεύει την αλήθεια! Αντί να δεχτούν την απλούστατη εξήγηση όλων των ερωτημάτων που σχετίζονταν με τα έργα, υποψιάζονται προβοκατόρικη ανάμιξη μυστικών υπηρεσιών και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το όλο θέμα της Σπηλιάς ήταν ένα προπέτασμα, ώστε οι άγνωστοι δράστες απερίσπαστοι και απαρατήρητοι να κάνουν ό,τι θέλουν σε κάποια άλλη τοποθεσία! Μ' αυτή την εσφαλμένη εκκίνηση, ιδού τα αποτελέσματα:

 

«Βέβαια, ας σημειώσουμε εδώ ότι, τα περισσότερα σχέδια ήταν άτοπα. Τα πλάτη και τα μήκη των στοών δεν ταίριαζαν στις φυσικές και ορατές αποστάσεις. Οι είσοδοι των στοών δείχνονται σ' άλλο σημείο, από εκεί που είναι στην πραγματικότητα». (αυ.)

 

Ήθελα να ήξερα πώς κατάφεραν να ταιριάξουν αυτή την ασυμφωνία με τη θεωρία τους. Αν κάποιοι ήθελαν να τους παραπληροφορήσουν, ήταν τόσο ανόητοι που να τους στείλουν απατηλά σχέδια, ώστε να γίνει αμέσως αντιληπτή η πρόθεση της εξαπάτησης; Αντί δηλαδή, ν' αναθεωρήσουν τις απόψεις τους με γνώμονα τις νέες πληροφορίες, προτίμησαν να τις ωθήσουν ακόμη παραπέρα. Αντί να καταλάβουν ότι τα σχέδια είχαν τροποποιηθεί (λόγω των προβλημάτων που αναφέραμε στο ειδικό κεφάλαιο Τα έργα ως αφετηρία), δεν ξεχώρισαν τα παλιά έργα από τα νέα και, προφανώς μην έχοντας παρατηρήσει τις δραματικές αλλοιώσεις που υπέστη η περιοχή, ουδέν κατόρθωσαν να εννοήσουν.

 

«Εδώ θα πρέπει να υιοθετήσουμε και να γράψουμε τη γνώμη των  περισσότερων ερευνητών. Απορρίπτουν τη φανερή άποψη ότι πρόκειται για στρατιωτικά έργα. (...) Εξάλλου, και η μορφή των έργων  δεν είναι τέτοια που θα ταίριαζε στο χαρακτηρισμό στρατιωτικά...» (αυ. σ. 39)

 

Δηλαδή, η πραγματικότητα οφείλει να συμμορφωθεί κατά τη θεωρία και όχι το αντίθετο! Φαντάζομαι πως αν παρουσιαζόμουν τότε και τους έλεγα τα όσα γράφω τώρα εδώ, μέσα σε τέτοιο κλίμα ήταν ικανοί να σκεφτούν: «Εντάξει, ας δεχτούμε τις καλές σου προθέσεις και ας πιστέψουμε τα όσα λες· όμως, δεν ήσουν παρά το ενεργούμενο σκοτεινών (ακόμη και απρόσωπων) δυνάμεων, που σε χρησιμοποίησαν εν αγνοία σου ώστε να ξεστρατίσουν τις έρευνες!» Συμφωνώ· δεν μπορούμε να αποκλείσουμε εκ προοιμίου τίποτε, αρκεί βέβαια να έχουμε όντως εξαντλήσει τις λιγότερο "απογειωμένες" εξηγήσεις. Δεν μπορώ, λοιπόν, να κάνω τίποτε περισσότερο απ' το να περιοριστώ στη δική μου εκδοχή: οι ενέργειές μου δεν είχαν σκοπό να παραπλανήσουν· αντίθετα, λόγω των πυκνών επισκέψεών μου στην περιοχή, αντιλαμβανόμουν πολλά και ήθελα να τραβήξω την προσοχή των ερευνητών προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Γιατί μπορεί στην αρχή να εύρισκα τα όσα φαντασιώδη λέγονταν για τα έργα της Σπηλιάς διασκεδαστικά (και διδακτικά), όμως αργότερα με στενοχωρούσαν. Για λόγους αρχής, δεν επιθυμούσα άμεση ανάμειξη, ούτε όμως να κρατήσω μόνο για τον εαυτό μου όσα είχα παρατηρήσει ή ανακαλύψει. Δυστυχώς, την έπαθα σαν κι αυτόν που δείχνει το φεγγάρι κι οι άλλοι κοιτάζουν το δάχτυλό του![96]

Βέβαια, από τότε πέρασαν πολλά χρόνια και οι πρώτες εκτιμήσεις ευτυχώς αναθεωρήθηκαν:

 

«Από τον πρωτότυπο χάρτη απουσιάζει μια μακρύτερη στοά, η πρώτη που συναντά κανείς σήμερα πηγαίνοντας στη Σπηλιά». (Πέρα από το Αίνιγμα της Πεντέλης, σ. 175-6)

«...φαίνεται να υπήρξαν κάποιες μεταγενέστερες αλλαγές από το αρχικό σχέδιο». (αυ. σ. 176)[97]

 

Όπως υποθέτω, μάλλον έχουν καταλήξει ότι πηγή των έγκυρων τελικά πληροφοριών  ήταν κάποιος εμπλεκόμενος στην υπόθεση, είτε άνθρωπος μιας εταιρείας είτε στρατιωτικός.[98] Όμως, να που υπήρχε και άλλη εκδοχή. 'Αλλωστε, δεν είχα βρει μόνο εγώ έγγραφα και σχέδια·[99] απλώς, το πλήθος των δικών μου εξηγείται εύκολα από την εκεί συχνή μου παρουσία.

Όμως και πάλι έμεινε αλώβητη η αρχική πεποίθηση ότι τα έργα δεν αποσκοπούσαν σε μια τυπική στρατιωτική εγκατάσταση αλλά σε κάτι περίεργο και μυστηριώδες. Και προστέθηκαν νέα αμφίβολης υπόστασης ευρήματα, όπως τα

 

«...τσιμεντένια "οδοντωτά" φράγματα [που] (...) δεν επιτρέπουν σε υλικό σώμα να κινηθεί στον άξονα της ευθείας του τούνελ, ενώ το τυχόν ωστικό κύμα θα έσπαζε και θα διαλυόταν σταδιακά πάνω τους». (αυ. σ. 172)

 

Χωρίς να έχω πια τα σχέδια που έδωσα στον Μπαλάνο (πού να φανταστώ ότι κάποτε θα έγραφα βιβλίο!), δεν μπορώ να έχω οριστική ιδίαν αντίληψη για τα «τριγωνικά φράγματα». Το βέβαιο είναι ότι τότε δεν είχα προσέξει τίποτε τέτοιο. Επειδή όμως κυκλοφορούν και σχέδια που σίγουρα δεν ήταν στην κατοχή μου, κρατώ μια επιφύλαξη. Η ένστασή μου στηρίζεται στο ότι η σήραγγα Ι φέρεται να έχει τα φράγματα σε τυφλό (και αφανές) της τμήμα, επομένως πώς θα μπορούσε να μπει κάποιο βλήμα και να κινηθεί στον άξονά της; Το σχεδιάγραμμα έχει απεικονιστεί πάνω στον τοπογραφικό χάρτη της περιοχής, κι έτσι οι υψομετρικές καμπύλες του λοφίσκου της λατύπης νότια του "πηγαδιού" [100] φαίνονται να τέμνουν κατά διαστήματα τη σήραγγα (βλ. κι εδώ). Αν είχαν μεσολαβήσει και κάποιες διαδοχικές φωτοτυπήσεις, δεν είναι δύσκολο να γίνει σύγχυση των γραμμών. Επιπλέον, οι σήραγγες δε θα έμοιαζαν με οδικές, θα περιείχαν κτιριακές εγκαταστάσεις, οπότε τι να τα κάνουν τα φράγματα;

Αλλά όπως και να 'χει, η μέριμνα για την προστασία των εγκαταστάσεων από πυρηνικά πλήγματα θεωρείται δεδομένη και συνάδει απόλυτα με το σκοπό του έργου.[101]