Τελικά, ο κόσμος δεν καταστράφηκε το 2012. Όχι σε αυτή την Πραγματικότητα τουλάχιστον, γιατί, ποιος ξέρει τι μπορεί να συνέβη σε άλλα, παράλληλα Σύμπαντα; Μπορεί εκεί οι προφητείες των Μάγια να επαληθεύθηκαν, και όλα εκείνα τα σχετικά βιβλία με τις συνταρακτικές αποκαλύψεις να μην πρόλαβαν να καταλήξουν χαρτοπολτός.

Στις πόλεις μας, πάντως, έπιανε κανείς τον περασμένο χρόνο μια υφέρπουσα ατμόσφαιρα επικείμενης Αποκάλυψης, μαζί με μια διάχυτη σύγχυση.

Επέδρασε και η οικονομική κρίση, που μας γύρισε όλους πολύ πίσω – ορισμένους υπερβολικά πολύ.

Και το διακήρυττε ήδη από τη δεκαετία του 1980 ένας πολιτικός μας ταγός, ότι σε αυτή τη χώρα διαθέτουμε και κρίση και μνήμη. Λοιπόν, να, και κρίση και μνημόνιο.

Τώρα, κάπου στο σημείο αυτό, αν αντί για τεμπέλικη είχαμε στοχαστική διάθεση, θα μπορούσαμε να γράψουμε διάφορα για τις λειτουργίες της μνήμης και της κρίσης, καθώς και για τον θεμελιώδη ρόλο τους στη λήψη των αποφάσεων, την εξασφάλιση της επιβίωσης, και την εξέλιξη – ατομική ή και κοινωνική, εφόσον μιλάμε για συλλογική μνήμη και κρίση. Όμως, δεν έχουμε στοχαστική διάθεση, και μάλλον ούτε κι εσείς. Γι' αυτό, θα αρκεστούμε στην παράθεση δύο γνωστών πειραμάτων, που αξίζουν την καταχώρηση στη μνήμη και την ανάσυρση στην κρίση μας, έτσι, πού και πού.

Το πρώτο είναι γνωστό ως το πείραμα με τους πέντε πιθήκους, τη σκάλα και την μπανάνα. Βάζουμε, που λέτε, πέντε πιθήκους σε ένα μεγάλο κλουβί, και τους αφήνουμε εκεί, τρέφοντας τους με ανούσια, άγευστα γεύματα. Κάποια μέρα, αφού πια οι καημένοι οι πίθηκοι έχουν απαυδήσει από την άνοστη τροφή με την οποία τους ταΐζουμε, μπαίνουμε στο κλουβί, κρεμάμε μία μπανάνα στην οροφή, τοποθετούμε μία σκάλα από κάτω, και βγαίνουμε. Πανικός επικρατεί μεταξύ των πιθήκων, οι οποίοι ορμούν όλοι μαζί προς την μπανάνα, σπρώχνοντας και παραγκωνίζονταν ο ένας τον άλλο. Τελικά, έπειτα από ομηρικές μάχες, ο πιο γρήγορος και δυνατός καταφέρνει να ανέβει τη σκάλα και να πιάσει την μπανάνα. Την κρατάει όλο λατρεία, την ξεφλουδίζει, και... τη στιγμή ακριβώς που ετοιμάζεται για την πρώτη δαγκωνιά καταβρέχουμε με παγωμένο νερό και τον ίδιο και τους υπόλοιπους τέσσερις, που τον κοιτούν πεινασμένα. Καθώς οι ταλαίπωροι πίθηκοι οπισθοχωρούν στάζοντας σε μια γωνιά του κλουβιού, μπαίνουμε, παίρνουμε την μπανάνα, και αποχωρούμε.

Την επόμενη μέρα, επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία. Πάλι ο πιο γρήγορος και δυνατός καταφέρνει να αρπάξει την μπανάνα, πάλι τον καταβρέχουμε και αυτόν και τους υπόλοιπους τη στιγμή που ετοιμάζεται να τη φάει, πάλι οι πίθηκοι οπισθοχωρούν, πάλι παίρνουμε την μπανάνα και φεύγουμε.

Το ίδιο σκηνικό επαναλαμβάνεται τις επόμενες δυο–τρεις μέρες, με την ίδια πάντα εξέλιξη. Ώσπου, σε κάποια από τις επόμενες φορές, κάτι αλλάζει: μόλις ο πιο γρήγορος και δυνατός πίθηκος ορμάει για να αρπάξει την μπανάνα, οι υπόλοιποι τέσσερις, που δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να καταβρέχονται εξαιτίας του, και τον αντιπαθούν κιόλας ούτως ή άλλως, τον βουτάνε και τον κάνουν μαύρο στο ξύλο. Γλυτώνουν έτσι το κατάβρεγμα και βγάζουν και τα απωθημένα τους. Σε περίπτωση που κάποιος άλλος πίθηκος επιχειρήσει να πιάσει την μπανάνα, η αντίδραση των υπολοίπων είναι η ίδια: τον ξυλοφορτώνουν χωρίς δεύτερη σκέψη. Το μάθημα έχει πλέον γίνει κατανοητό: μπανάνα ίσον κατάβρεγμα όλων με παγωμένο νερό. Οπότε, δεν την ακουμπάμε, γιατί, αν μη τι άλλο, μόλις το επιχειρήσουμε, θα φάμε ξύλο από τους άλλους.

Οι μέρες περνούν, και στο κλουβί οι πίθηκοι δεν κάνουν πια την παραμικρή κίνηση στη θέα της μπανάνας, την οποία κρεμάμε κάθε πρωί και μαζεύουμε άθικτη κάθε βράδυ. Κατά βάθος, όλοι τη λιγουρεύονται, αλλά γνωρίζουν και τις συνέπειες. Κάπου εκεί, λοιπόν, αντικαθιστούμε έναν από τους πιθήκους του κλουβιού με έναν καινούριο, ανίδεο περί του τι συμβαίνει. Το άλλο πρωί, όπως θα περίμενε κανείς, μόλις ο καινούριος βλέπει την μπανάνα, ορμάει προς τη σκάλα για να τη φτάσει. Όμως, οι υπόλοιποι, συμπεριλαμβανομένου και του πρώην γρήγορου, τον βουτάνε και τον κοπανάνε παραδειγματικά. Πολύ γρήγορα, μετά από δυο–τρεις ακόμα ατυχείς απόπειρες και ανάλογα ξυλοφορτώματα από τους τέσσερις παλιούς, ο νέος μαθαίνει με τη σειρά του το μάθημα: δεν ακουμπάμε την μπανάνα.

Μόλις η κατάσταση σταθεροποιηθεί και η ηρεμία επιστρέψει στο κλουβί, αντικαθιστούμε έναν ακόμα από τους αρχικούς πιθήκους με έναν νεοφερμένο. Η γνωστή ιστορία επαναλαμβάνεται, με τον νέο να επιχειρεί να φτάσει την μπανάνα και τους άλλους να τον βαράνε, μαζί και ο πρώην γρήγορος αλλά και ο προηγούμενος νεοφερμένος, που πλέον έχει εμπεδώσει ότι αυτή είναι η ενδεδειγμένη αντίδραση στην προσπάθεια οποιουδήποτε να φάει την μπανάνα.

Με την ίδιο τρόπο, σταδιακά, τις επόμενες μέρες αντικαθιστούμε έναν–έναν τους αρχικούς πιθήκους του κλουβιού, ώσπου κανένας από εκείνους της πρώτης ομάδας δεν απομένει, και τη θέση τους παίρνουν νέοι, που δεν έχουν βιώσει ποτέ την εμπειρία του καταβρέγματος με κρύο νερό.

Τι έχουμε, λοιπόν, πλέον; Έχουμε πέντε πιθήκους που πολύ θα ήθελαν να φάνε την μπανάνα, αλλά δε διανοούνται ούτε να την αγγίξουν ούτε να το σκεφτούν καν. Δε γνωρίζουν γιατί δεν πρέπει να τη φάνε (αγνοούν τα περί καταβρέγματος, η απειλή του οποίου έχει πια πάψει να υφίσταται από μέρους μας), είναι όμως πεπεισμένοι ότι κάτι τέτοιο είναι απαγορευμένο. Αν κάποιος το επιχειρούσε, θα τις έτρωγε από τους υπόλοιπους, δίχως ούτε ο ίδιος ούτε οι άλλοι να γνωρίζουν το γιατί. Στη συλλογική τους μνήμη έχει πλέον εγγραφεί ένας κοινωνικός νόμος που υπαγορεύει τη συγκεκριμένη στάση. Και, για πολύ καιρό τουλάχιστον, ουδείς θα τολμήσει να αμφισβητήσει το νόμο αυτό, που ορίζει την προστασία της «ιερής μπανάνας».

Στην πραγματικότητα, το πείραμα με τους πέντε πιθήκους και την μπανάνα δεν έλαβε ποτέ χώρα. Η περιγραφή του συνιστά μία προσέγγιση όσον αφορά την καθιέρωση αυτοματοποιημένων συμπεριφορών σε κοινωνικά ζώα όπως οι πίθηκοι, και κατ' επέκταση οι άνθρωποι.

Τώρα, όλως συμπτωματικώς, το δεύτερο πείραμα στο οποίο θα αναφερθούμε ξεκινά από την μπανάνα του πρώτου, και μάλιστα από την πρώτη της συλλαβή: «μπα». Πρόκειται, λοιπόν, για την ψευδαίσθηση «μπα – φα», ή φαινόμενο McGurk, όπως είναι ευρύτερα γνωστό. Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1976, και εν ολίγοις έχει ως εξής: Παρακολουθείτε ένα video με το πρόσωπο κάποιου που προφέρει το φώνημα «μπα», επαναλαμβάνοντας το. Προφέρει «μπα», ο ήχος είναι «μπα», ακούτε «μπα». Δίχως ο ήχος να αλλάξει, η εικόνα αντικαθίσταται με εκείνη του ίδιου προσώπου, που τώρα προφέρει το φώνημα «φα». Κατά πολύ ενδιαφέροντα τρόπο, πλέον προφέρει «φα», ο ήχος εξακολουθεί να είναι «μπα», όμως ακούτε «φα». Αν σε αυτή τη φάση κλείσετε τα μάτια, ώστε να μη βλέπετε το στόμα που προφέρει το «φα», ακούτε τον πραγματικό ήχο, δηλαδή «μπα». Ανοίγετε τα μάτια, και ακούτε ξανά «φα». Αν, χωρίς και πάλι ο ήχος να αλλάξει από «μπα», στην οθόνη προβληθούν ταυτόχρονα και οι δύο εκδοχές, με το πρόσωπο στη μια να προφέρει «μπα» και στην άλλη «φα», ο ήχος που ακούτε εναλλάσσεται ανάλογα με το πού κοιτάτε. Δοκιμάστε το μόνοι σας στο video της διεύθυνσης http://www.youtube.com/watch?v=G-lN8vWm3m0 – περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με το φαινόμενο McGurk μπορείτε να βρείτε στη σελίδα http://en.wikipedia.org/wiki/McGurk_effect.

Ενδιαφέρον, ε; Στον εγκέφαλο μας υπερισχύει η εντύπωση αυτού που βλέπουμε έναντι αυτού που ακούμε. Και, εφόσον υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ των δύο αυτών (εντός κάποιων ορίων), ο ίδιος ο εγκέφαλος αναλαμβάνει να αλλοιώσει το εισερχόμενο ερέθισμα της ακοής ώστε να το ταυτίσει με εκείνο της όρασης. Και το σπουδαιότερο: το κάνει αυτό αυτοματοποιημένα, χωρίς καν να ενημερώσει τη συνείδηση για την όποια ασυμφωνία, χωρίς δηλαδή ποτέ να αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά με εκείνο που φτάνουμε να αντιλαμβανόμαστε.

Την ίδια συμπεριφορά αποκαλύπτουν και διάφορα άλλα, ανάλογα πειράματα. Ο εγκέφαλος επιδιώκει σε κάθε περίπτωση να τροφοδοτεί τη συνείδηση με μία συγκεκριμένη, μεστή εκδοχή της Πραγματικότητας, δίχως αστερίσκους και αμφισημίες, η οποία αποτελεί τη βάση για τη λήψη των επόμενων αποφάσεων και την ανάληψη δράσης προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Το κάνει αυτό συναρμολογώντας τα διαθέσιμα, σκόρπια κομμάτια πληροφοριών, συμπληρώνοντας μόνος του τα κενά όπου χρειάζεται, ή ακόμη και διαγράφοντας ή αλλοιώνοντας, όπως στο φαινόμενο McGurk, όποια κομμάτια έρχονται σε αντίθεση με την κυρίαρχη εικόνα. Συνθέτει έτσι διαρκώς ένα χάρτη του αληθινού και του υπαρκτού, συγκαλύπτοντας ταυτόχρονα την ύπαρξη κενών, ασυμφωνιών και γκρίζων περιοχών, αφού, σε κάθε περίπτωση, για τον εγκέφαλο, και κατ' επέκταση για την επιβίωση του ατόμου, η ύπαρξη ενός τέτοιου χάρτη, έστω και πλασματικού, είναι προτιμότερη από το χάος γνήσιων μεν, ασύνδετων δε πληροφοριών, που δεν καταδεικνύουν κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο δράσης.

Παρεμπιπτόντως, είναι σε αυτά τα κενά και τις γκρίζες περιοχές του χάρτη που ο αναζητητής μπορεί να εντοπίσει κάποια από τα ανοίγματα που αναζητά. Και είναι ξετυλίγοντας μπερδεμένα νήματα μνημονικών αυτοματισμών και εγκατεστημένων συμπεριφορών που μπορεί, μέσα από τα ανοίγματα, να οδηγηθεί σε αχαρτογράφητα, μαγευτικά, απέραντα τοπία, που η συνείδηση, επιφορτισμένη με τις άμεσες ανάγκες επιβίωσης, δε θα είχε ποτέ τη δυνατότητα να εντάξει στον μικρό της χάρτη.

Μνήμη και κρίση, που λέτε... Την επόμενη φορά που κάποιος σας διαβεβαιώσει ότι άκουσε κάτι με τα ίδια του τα αυτιά, ρωτήστε τον μήπως το άκουσε με τα ίδια του τα μάτια. Και, αν επιμείνει, συστήστε του να το ξανακούσει με τα μάτια κλειστά. Είναι, εξηγήστε του, συχνά οι ανοιχτομάτηδες που πλανώνται πλάνην οικτράν. Ίσως κάπου εκεί το ρίξει σε θεωρίες περί ιστορικής/συλλογικής μνήμης και δοκιμασμένων συμβάσεων περί κοινωνικά πρέποντος. Δεν έχετε παρά να του αφηγηθείτε το πείραμα με τους πέντε πιθήκους και τις εμφυτεύσιμες συμπεριφορές. Και μην ξεχάσετε να του υποδείξετε ότι είναι οι απόλυτες κρίσεις των ανοιχτομάτηδων και οι μονοσήμαντες μνήμες των πολύπειρων σοφών που τελικά, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, επιφέρουν αργά ή γρήγορα την εμφύτευση αυτοματικών συμπεριφορών σε όλα τα κλουβιά, μικρά και μεγάλα.

Θα του αλλάζατε, πιστεύουμε, έστω και κατ' ελάχιστο οπτική; Μπα.

Δεν είμαστε σίγουροι γιατί, αλλά κάποιος φίλος του site άνοιξε προ καιρού μία σχετική με αυτό σελίδα στο Facebook. Από πλευράς μας, λογαριασμούς στο συγκεκριμένο μέσο δε διαθέτουμε, καθώς προτιμάμε άλλα κανάλια δικτύωσης (Street Of Dreams). Όπως και να 'χει, όσοι πιστοί προσέλθετε: https://www.facebook.com/iranongr.

01/07/2013

Στη σελίδα της Πεντέλης, και συγκεκριμένα υπό την κατηγορία "Δύο άλλα βιβλία", προστέθηκε εν είδει φιλοξενίας το ηλεκτρονικό βιβλίο "ΠΕΝΤΕΛΗ από την ανάδυση της Αιγαίας γης έως τους ρωμαϊκούς χρόνους" (https://www.iranon.gr/PO/penteli.pdf). Το βιβλίο συγκεντρώνει πολλές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες γύρω από την προϊστορία και την αρχαία ιστορία του βουνού, αποτέλεσμα πολυετούς, εντατικής ενασχόλησης από πλευράς του συγγραφέα του, φερόμενου υπό το –διόλου τυχαίο– ψευδώνυμο «ΟΡΕΣΙΒΙΟΣ».

Τώρα, ίσως κάποιοι από τους παλιούς αναγνώστες απορήσουν, αναγνωρίζοντας τον άνθρωπο πίσω από το ψευδώνυμο και αναλογιζόμενοι παλιές ιντερνετικές ιστορίες. Αλλά και νεότεροι επισκέπτες του site ίσως νιώσουν απορία, διαπιστώνοντας ότι σε κάποια σημεία οι σκέψεις του συγγραφέα έρχονται σε αντίθεση –πλήρη αντίθεση μερικές φορές– με όσα εμείς διατυπώνουμε. Η απάντηση είναι ότι, όπως και με τη φιλοξενία του ηλεκτρονικού βιβλίου του «ΠΑΡ'ΕΙΚΟΣ» "Με αφορμή την ΠΕΝΤΕΛΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ έκθεση των επίμαχων δεδομένων" (https://www.iranon.gr/PM/index.htm), το ζητούμενο για εμάς είναι η παράθεση αναγνωσμάτων που αφενός βασίζονται σε πραγματική έρευνα με στοιχεία, και όχι σε υποθέσεις και εκ του μακρόθεν αναλύσεις, αφετέρου προσφέρουν τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους, και σε όσους λίγους αποφασίσουν κάποια στιγμή να εμπλακούν ενεργά σε μια δική τους έρευνα, να έρθουν σε επαφή με διαφορετικές αφηγήσεις/αναλύσεις, από διαφορετικές οπτικές γωνίες, διαφορετικά σημεία εκκίνησης, και προς διαφορετικές κατευθύνσεις.

Τουλάχιστον, αυτό είναι το πρώτο σκέλος της απάντησης. Γιατί, υπάρχει και ένα δεύτερο σκέλος, που σχετίζεται με την αναπόφευκτη υποκειμενικότητα των παρατηρητών, αλλά τελικά και με την εγγενή απροσδιοριστία της ίδιας της Πραγματικότητας. Όμως, ας μη μακρηγορήσουμε επ' αυτού. Πέρα απ' όλα, μη ξεχνάτε ότι, καθένας με τις δικές του κινήσεις και στο δικό του ρυθμό, όλοι μας χορεύουμε γύρω από τον ίδιο μεγάλο περιστρεφόμενο τροχό (Dance Around the Spinning Wheel).

02/08/2012

«Ποτέ δε θα αποκτήσουμε συνολική εικόνα για την γκάμα των ανθρώπων που κυκλοφορούν στους διαδρόμους και στις αίθουσες του site» γράφαμε σε προηγούμενα σχόλια. Όντως, αλλά αυτό δε σημαίνει και ότι δε γνωρίζουμε κάποια πράγματα για τις ροές σε τούτα δω τα e–κατατόπια, που τον καιρό αυτό συμπληρώνουν δέκα χρόνια διαδικτύωσης.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στατιστικά, τη χρονιά που πέρασε (2011) το site δέχτηκε 110.092 επισκέψεις, με 325.055 αιτήματα προβολής μεμονωμένων σελίδων, διακινώντας 46,65 GB δεδομένων.

Ο αριθμός ξεχωριστών επισκεπτών («unique visitors») του παρακάτω πίνακα δεν είναι ακριβής, αφού καθορίζεται από τον αριθμό διαφορετικών, μεμονωμένων εισερχόμενων IP διευθύνσεων. Ωστόσο, όταν κανείς σβήνει και επανεκκινεί το modem του, η διεύθυνση IP που λαμβάνει από τον διαδικτυακό του πάροχο αλλάζει (εκτός εξαιρέσεων, με «static IP»), οπότε σε επόμενη επίσκεψη καταχωρείται ως διαφορετικός επισκέπτης.

Ο αριθμός των 110.092 επισκέψεων είναι ακριβής μεν, παραπλανητικός δε. Αυτό, επειδή η πλειονότητα των επισκέψεων ήταν –όπως άλλωστε συμβαίνει με όλους σχεδόν τους ιστοτόπους– παραπομπές από μηχανές αναζήτησης, και όχι επί τούτω επισκέψεις στο site. Μόνο το 39,3% των συνολικών προβολών μεμονωμένων σελίδων ήταν αποτέλεσμα απευθείας εισόδου από bookmark, εισαγωγής διεύθυνσης, ή link από e–mail. Επιπλέον, οι επί τούτω επισκέπτες είναι αναμενόμενο να ανοίγουν περισσότερες σελίδες από ό,τι οι επισκέπτες που οδηγούνται τυχαία στο site μέσω κάποιας μηχανής αναζήτησης. Πράγμα που σημαίνει ότι το ποσοστό 39,3% «πραγματικών» προβολών μεμονωμένων σελίδων αντιστοιχεί σε ακόμη μικρότερο ποσοστό «πραγματικών» επισκέψεων. Από την άλλη, ένας σεβαστός αριθμός επισκεπτών παραπέμφθηκε μεν, κατόπιν αναζήτησης, όμως, συγκεκριμένα για το site (με όρους όπως «iranon.gr», «www.iranon.gr» κλπ.).

Οπότε, πόσες ήταν τελικά οι απευθείας επισκέψεις; Υποθέτοντας ότι οι περισσότεροι απευθείας επισκέπτες –αλλά σίγουρα όχι όλοι– έχουν κρατήσει ως bookmark είτε την κεντρική σελίδα είτε κάποιο frame των σελίδων "Πεντέλη", "Αθήνα", "Ελλάδα", "Σχόλια και άλλα" (που έχουν σχεδιαστεί ώστε να μην περιέχουν κείμενο, προκειμένου να ελαχιστοποιούνται οι «από σπόντα» είσοδοι, κατόπιν παραπομπών από μηχανές αναζήτησης), μπορούμε να οδηγηθούμε σε μία προσέγγιση.

«frames» είναι οι «σελίδες–δοχεία» που προβάλουν τις σελίδες περιεχομένων σε συνδυασμό με τις σελίδες των καθεαυτό κειμένων. Για παράδειγμα, η σελίδα–frame https://www.iranon.gr/PENTELI/PENTELI.htm μπορεί να ρυθμιστεί ώστε να προβάλει τη σελίδα περιεχομένων https://www.iranon.gr/PENTELI/PENTELIindex.htm μαζί με οποιαδήποτε σελίδα κειμένου, π.χ. την https://www.iranon.gr/PENTELI/PENTELI6addendum.htm.

Έτσι, αθροίζοντας τις επισκέψεις στο site που πραγματοποιήθηκαν μέσω σελίδων εισόδου όπως index.htm (κεντρική σελίδα – καταγράφεται συνήθως απλά ως «/»), PENTELI.htm κλπ., φτάνουμε σε έναν αριθμό περί τις 16.000. Υπολογίζοντας ότι υπήρξαν και κάποιες απευθείας επισκέψεις μέσω άλλων οδών, καταλήγουμε σε ένα σύνολο της τάξης των 20.000 περίπου.

Με την εκτίμηση αυτή συμφωνεί και η κατανομή του χρόνου παραμονής στο site (υποθέτοντας ότι οι απευθείας επισκέπτες τείνουν να παραμένουν συνδεδεμένοι για περισσότερα από 5 λεπτά, σε αντίθεση με τους επισκέπτες που οδηγούνται τυχαία σε κάποια σελίδα του, κατόπιν παραπομπής από μηχανή αναζήτησης). Συγκεκριμένα, λοιπόν, τη χρονιά που πέρασε, 6.640 επισκέψεις ήταν διάρκειας μεταξύ 5 και 15 λεπτών, 3.582 διάρκειας μεταξύ 15 λεπτών και μισής ώρας, 3.331 διάρκειας μεταξύ μισής και μιας ώρας, ενώ 1.334 ήταν επισκέψεις με χρόνο παραμονής άνω της μίας ώρας.

Οι περισσότερες από τις επισκέψεις αυτές πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 11:00 και 23:00 (στις ωριαίες καταγραφές του σχετικού πίνακα θα πρέπει να προστεθούν 8 ώρες για τη ζώνη της Ελλάδας – υπήρξαν και αρκετές επισκέψεις από χώρες σε διαφορετικές ζώνες ώρας), μέσω λειτουργικού συστήματος Windows στη μεγάλη τους πλειοψηφία, ενώ συνηθέστεροι browsers, με την ίδια περίπου συχνότητα, ήταν οι Explorer και Firefox (στα έως τώρα στατιστικά για τη χρονιά που διανύουμε, τα ποσοστά είναι 34,0% για τον Firefox, 30,3% για τον Explorer και 25,9% για τον Chrome, ενώ μεγάλη αύξηση παρουσιάζουν οι browsers κινητών τηλεφώνων και tablet).

Κάπως έτσι έχουν, λοιπόν, τα πράγματα «εδώ». Και δεν είναι λίγες οι 50–60 ημερήσιες απευθείας επισκέψεις για ένα ελληνόγλωσσο site εξειδικευμένου ενδιαφέροντος, που τελευταία ενημερώνεται σχεδόν ανά έτος. Το ουσιωδέστερο συμπέρασμα, όμως, έγκειται στο ότι, εν μέσω αδυσώπητα εντεινόμενης εξωτερικής πίεσης, και παρά την περί του αντιθέτου αντίληψη, οι άνθρωποι που αναζητούν μονοπάτια αντί για μέσα μαζικής μεταφοράς, όχι μόνο δε μειώνονται, αλλά αυξάνονται. Πιθανώς υπάρχει κάποιος άδηλος μηχανισμός πίσω από την τάση αυτή, πέραν της συνειδητής επιλογής. Το βέβαιο είναι ότι η περίοδος είναι μεταβατική, με την ευρύτερη δυνατή έννοια. Η διάδοχη κατάσταση είναι ακόμα άγνωστη. Αλλά, θα υπάρχει πάντα μία τουλάχιστον προσωπική, προκαθορισμένη «λέξη», ικανή να ξυπνήσει τον κάθε υπνωτισμένο (Hypnotized).

01/04/2012